Podział wyniku finansowego i późniejsza wypłata dywidendy przez polskie przedsiębiorstwa wymaga weryfikacji statusu podatkowego udziałowca, szczególnie jeśli jest nierezydentem. Pojawia się wówczas konieczność potwierdzenia czy jest rzeczywistym właścicielem środków otrzymywanych w ramach wypłacanej dywidendy.

Wdrożenie koncepcji look-through approach (klauzula transparentności ) na gruncie podatku u źródła zostało przedstawione przez Ministerstwo Finansów w projekcie objaśnień w sprawie WHT z 19 czerwca 2019 roku. Koncepcja „look through approach” ma na celu przede wszystkim zidentyfikowanie właściwej jurysdykcji podatkowej rzeczywistego właściciela płatności podlegających podatkowi u źródła.

Przy ocenie, czy dany podmiot jest przedstawicielem, powiernikiem lub innym podmiotem zobowiązanym prawnie lub faktycznie do przekazania całości lub części należności innemu podmiotowi należy brać pod uwagę faktyczny przebieg i okoliczności zawarcia oraz realizacji transakcji, a tym samym należy zbadać kto rzeczywiście posiada uprawnienie do uzyskania należności i czy jej odbiorca nie jest zobowiązany do przekazania tej należności kolejnemu podmiotowi. Zasada look through approach, wskazuje, że jeżeli rzeczywistym właścicielem należności jest inny podmiot niż ten, na rzecz którego dokonywane są płatności przez polskich płatników podatku u źródła, należy stosować postanowienia danej umowy zawartej z państwem siedziby tego podatnika (m.in. w piśmie z dnia 16 października 2019 r., wydanym przez: Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-1.4010.354.2019.1.JC).

Sądy administracyjne wskazywały już, że płatnik ma prawo badać, jaki podmiot powinien być uznany za rzeczywistego właściciela należności i stosować odpowiednią stawkę podatku właściwą dla tego podatnika, jeśli wypłata jest dokonywana za pośrednictwem innego podmiotu, który nie spełnia definicji beneficial owner, przykładowo w wyroku WSA w Łodzi z dnia 18 czerwca 2015 r. (sygn. I SA/Łd 551/15). A więc, w sytuacji, gdy odbiorca należności oraz podmiot trzeci, któremu należność jest dalej przekazywana, mają miejsce siedziby dla celów podatkowych w tym samym państwie – nie ma przeciwskazań, aby zastosować preferencyjną stawkę opodatkowania płatności przewidzianą w umowie w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawartej z tym państwem.

W obliczu ciągle pojawiających się wątpliwości organów podatkowych w tym temacie- przykładowo ostatnia niekorzystna interpretacja indywidualna z 2 maja 2024 r. (nr 0114-KDIP2-1.4010.104.2024.2.PP) – Ministerstwo Finansów rozpoczyna konsultacje w sprawie podatku u źródła (WHT) z udziałem przedstawicieli przedsiębiorców. Powołane zostały grupy robocze, które zajmą się trzema podstawowymi kwestiami: beneficial owner (BO – rzeczywisty właściciel płatności), look-through approach (LTA – czyli ustalenie przez organ podatkowy, kto jest rzeczywistym właścicielem należności, w sytuacji, gdy podmiot uzyskujący taką należność nie jest jej rzeczywistym właścicielem) oraz subject to tax (STT – zasady podlegania opodatkowaniu). Prace mają potrwać do grudnia 2024 r.
Czasu na konsultacje jest sporo a przedsiębiorcy w Konfederacji Lewiatan już postulują m.in. o stworzenie przez ustawodawcę listy działań dotyczących należytej staranności, jak również wskazania w objaśnieniach sposobu postępowania, w przypadku, gdy płatnik nie jest w stanie pozyskać określonych dokumentów lub spotyka się z odmową ich udostępnienia przez podmioty zagraniczne.