Powyższy problem rozstrzygnął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 5 sierpnia 2014 r. (sygn. akt II FSK 3549/13), w którym oddalił skargę Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w przedmiocie odmowy nadania numeru identyfikacji podatkowej. Oznacza to, że urzędy skarbowe nie będą mogły odmówić nadania NIP przedsiębiorcy, który postanowi zarejestrować firmę w tzw. wirtualnym biurze (w obrocie używana jest również nazwa mobilne biura).
Powstanie mobilnych form było wynikiem tego, że wiele nowoczesnych form prowadzenia działalności gospodarczej nie wymaga, aby przedsiębiorca dysponował własnym lokalem. Chodzi tutaj głównie o firmy internetowe, czy też przedsiębiorstwa organizujące imprezy okolicznościowe. Dlatego od połowy lat 90’ wirtualne biura ,których pomysłodawcą był Ralph Gregory, zyskały wielką popularność. Powoduje to sytuację, w której pod jednym adresem może być zarejestrowanych wiele firm, a dodatkowo nie jest obligatoryjna obecność przedsiębiorcy. Często takie miejsca zapewniają także pełną obsługę biurową m.in. skrytkę pocztową, odbiór faksów, a nawet prowadzenie rachunkowości. Główną zaletą wirtualnych biur jest znaczne zmniejszenie kosztów związanych z samodzielnym wynajmowaniem siedziby. Niestety wirtualne biura, jak wiele innowacyjnych rozwiązań , musiały zmierzyć się z problemem nienadążenia regulacji prawnych za wymaganiami stawianymi przez rynek. Z tego powodu na tym tle powstał konflikt między przedsiębiorcami, którzy chcieli zarejestrować działalność w wirtualnym biurze, a organami urzędów skarbowych, które niejednokrotnie odmawiały nadania NIPu powołując się mi in. na fakt, że przedsiębiorca musi mieć własną siedzibę, aby możliwe było przeprowadzenie kontroli.
Tymczasem obowiązek uzyskania NIP-u wynika z przepisów prawa i jest niezbędny. Zgodnie z przepisami co do zasady podatnicy prowadzący działalność gospodarczą są obowiązani do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego albo organu właściwego na podstawie odrębnych przepisów.
Niewątpliwie rozstrzygnięcie NSA jest słuszne i w pewnym stopniu wychodzi naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorców, a jednocześnie przyczynia się do rozwijania nowoczesnych form działalności gospodarczej w Polsce.
Monika Rubacha
Robert Rubacha