27% rabatu na wakacje! Sprawdź najpopularniejsze tematy i zapisz się już dziś.
Listę szkoleń objętych promocją znajdziesz TUTAJ»

Podatek PIT
14.12.2023 r.
4 min

Obowiązki płatnika w związku z wypłatą dywidendy na rzecz spadkobierców zmarłego wspólnika

dr Małgorzata Rzeszutek

Doradca podatkowy

Skopiuj link
Podatek PIT
14.12.2023r.
4 min

Śmierć udziałowca lub akcjonariusza wywołuje konsekwencje w zakresie podziału zysku w spółce. Spadkobiercy wspólnika mogą wstąpić na jego miejsce, o ile umowa spółki nie ogranicza lub nie wyłącza wstąpienia spadkobierców (art.183§ 1 Kodeksu spółek handlowych). Jeżeli umowa spółki nie przewiduje żadnych postanowień dotyczących skutków śmierci wspólnika, to spadkobiercy wspólnika wstępują do spółki w jego miejsce z mocy prawa; spadkobiercy nie składają żadnego dodatkowego oświadczenia o przystąpieniu do spółki. W takim wypadku o przejściu udziałów na spadkobierców należy zawiadomić spółkę (art. 187§ 1 Kodeksu spółek handlowych).

W sytuacji, gdy spadkobiercy wspólnika wstępują do spółki w jego miejsce z mocy prawa, sposób opodatkowania dywidendy otrzymanej przez spadkobiercę uzależniony jest od faktu, czy uchwała o podziale zysku spółki miała miejsce przed, czy po śmierci udziałowca (spadkodawcy). Tylko w sytuacji, gdy uchwała ta miała miejsce przed jego śmiercią, u spadkobiercy przysporzenie z tytułu dywidendy podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, ponieważ w dniu powzięcia tej uchwały to spadkodawca był uprawnionym do dywidendy za dany rok obrotowy. Znajdzie zastosowanie wyłączenie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Spółka nie będzie miała wówczas jako płatnik obowiązku pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych od dywidendy, nie znajdą zastosowania przepisy art. 30a ust. 1 pkt 4 i art. 41 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przeciwnym razie, tj., gdy uchwała o podziale zysku spółki ma miejsce już po śmierci spadkodawcy, to spadkobierca jest uprawniony do dywidendy, a wówczas dywidenda ta nie należy do masy spadkowej i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, lecz podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jeśli, w momencie śmierci wspólnika nie nastąpiło wyłączenie nabycia udziałów przez spadkobierców a uchwała o podziale zysku spółki miała miejsce już po śmierci spadkodawcy, to w takim przypadku dywidenda nie przysługuje zmarłemu wspólnikowi i nie wchodzi w skład masy spadkowej, ale przysługuje ona bezpośrednio spadkobiercom, dla których stanowi przychód z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 4 ustawy PIT, od uzyskanych przychodów z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy. Stanowisko takie zaprezentował m.in. Dyrektor KIS z 11 grudnia 2023 roku, sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.532.2023.2.JM. Jeśli spółka nie wie, kto jest spadkobiercą zmarłego wspólnika czy nie znany jest również status spadkobierców zmarłego wspólnika, to dywidenda powinna zostać przekazana do depozytu sądowego w pełnej wysokości. Dopiero ustalenie, kto odziedziczył udział w kapitale zakładowym spółki i stał się jej wspólnikiem pozwoli na wskazanie, czy i jak powinien być opodatkowany przychód uzyskany przez tegoż wspólnika (spadkobiercę) z tytułu dywidendy. Przejście udziałów w spółce z o.o. na spadkobiercę będzie skuteczne względem spółki dopiero z chwilą, gdy spadkobierca zawiadomi o tym spółkę, przedstawiając jednocześnie dowód przejścia udziałów. Takim dowodem jest postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku albo akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza.