Środki ZFŚS są przeznaczone m.in. na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu. Przez działalność socjalną rozumie się usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię, w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. Przepisy określające zasady tworzenia funduszu socjalnego nie zawierają definicji form wypoczynku, wskazują jedynie, że pracodawca może wspomagać różne formy wypoczynku. Pozwala to pracodawcy i reprezentacji pracowników na wprowadzenie szczegółowych regulacji w regulaminie ZFŚS.

Przypomnijmy, że przychód pracownika będzie obejmował nieodpłatne świadczenie, gdy świadczenie to zostanie spełnione w interesie pracownika (a nie w interesie pracodawcy) i przyniesie pracownikowi korzyść w postaci powiększenia jego aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść. W zakresie tego kryterium należy wskazać, że chodzi o realny charakter przysporzenia, jako warunku objęcia nieodpłatnego świadczenia podatkiem dochodowym. W przypadku dofinansowania przykładowo imprezy integracyjnej w postaci wycieczki, w której uczestniczyć będą pracownicy, emeryci i renciści na zasadzie powszechnej dostępności, nie można mówić o przychodzie uzyskanym z tytułu nieodpłatnego świadczenia.

W sytuacji, gdy nie jest możliwe ustalenie wartości rzeczywistej korzyści, którą odniosły z tego tytułu konkretne osoby nie dochodzi do powstania przysporzenia majątkowego. Bez skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia brak jest podstaw do określenia jego wysokości. Na wycieczkach każdy z uczestników otrzymuje ten sam typ świadczeń. Firmy nie są w stanie określić dokładnych kosztów poniesionych na poszczególnych uczestników, brak również możliwości ustalenia w jakim zakresie dany uczestnik skorzystał z zapewnionych świadczeń. Dla kwestii przychodu po stronie pracownika podstawowe znaczenie ma cel wyjazdu. Jeżeli ma charakter ściśle turystyczny, to mamy do czynienia z powstaniem przychodu i koniecznością rozliczenia zaliczki na podatek dochodowy. Takiego obowiązku nie będzie, gdy wyjazd ma cel integracyjny, ma wzmocnić i usprawnić współpracę pracowników, poprawić atmosferę w zespole pracowniczym, podczas wyjazdu jest zorganizowane szkolenie czy prezentowanie wyników firmy przez jej władze, itp.

Udział w wycieczce w większości sfinansowanej ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, mającej charakter integracyjny skierowanej do pracowników, emerytów i rencistów, nie będzie stanowić dla nich przysporzenia majątkowego. Stanowisko takie prezentują organy podatkowe m.in. w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o sygn. 0112-KDIL2-1.4011.650.2022.1.DJ z dnia 2 września 2022 roku. Dofinansowanie przez przedsiębiorstwo z ZFŚS do zorganizowanej wycieczki nie spowoduje powstania po stronie pracowników przychodu ze stosunku pracy na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy PIT, a po stronie emerytów i rencistów przychodu z innych źródeł na podstawie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Oznacza to, że na przedsiębiorstwie nie będzie ciążył obowiązek obliczenia i pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

dr Małgorzata Rzeszutek

doradca podatkowy