1. Istota regulacji
Mechanizm odwrotnego obciążenia polegający na przesunięciu obowiązku rozliczenia podatku od towarów i usług z dostawcy na nabywcę dotyczy towarów wymienionych w załączniku nr 11 do ustawy o podatku od towarów i usług w sytuacji gdy:
- dostawca jest podatnikiem u którego sprzedaż nie korzysta z tzw. zwolnienia podmiotowego od podatku (art. 113 ust. 1 i 9 ustawy),
- nabywca – jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym,
- dostawa nie jest objęta zwolnieniem na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 122 ustawy (zwolnienia dla towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej z VAT oraz dla dostaw złota inwestycyjnego).
2. Limit transakcyjny
W przypadku transakcji, przedmiotem których są wyroby z kategorii elektroniki, takie jak: telefony komórkowe w tym smartfony, komputery przenośne, konsole do gier wideo i pozostałe urządzenia do gier zręcznościowych lub hazardowych z elektronicznym wyświetlaczem (z wyłączeniem części i akcesoriów) – mechanizm odwrotnego obciążenia ma zastosowanie dopiero w przypadku, gdy łączna wartość tych towarów w ramach jednolitej gospodarczo transakcji obejmującej te towary – bez kwoty podatku – przekroczy 20 000 zł.
Uwaga!
W przypadku transakcji, których przedmiotem są pozostałe wyroby z zał. 11 do ustawy – limit transakcyjny nie ma zastosowania.
3. Jednolita gospodarczo transakcja
Za jednolitą gospodarczo transakcję uznaje się transakcję obejmującą:
- umowę, w ramach której występuje jedna lub więcej dostaw towarów z kategorii elektroniki wymienionej w załączniku nr 11 do ustawy o VAT, nawet jeżeli są one dokonane na podstawie odrębnych zamówień lub wystawianych jest więcej faktur dokumentujących poszczególne dostawy,
- więcej niż jedną umowę, jeżeli okoliczności towarzyszące tej transakcji lub warunki, na jakich została ona zrealizowana, odbiegały od okoliczności lub warunków zwykle występujących w obrocie elektroniką.
4. Fakturowanie
Faktura stwierdzająca dokonanie dostawy towarów objętych systemem odwrotnego obciążenia nie zawiera danych dotyczących:
- stawki podatku,
- sumy wartości sprzedaży netto,
- kwoty podatku.
Zamiast tego powinna ona zawierać wyrazy „odwrotne obciążenie”.
5. Obowiązek podatkowy
Obowiązek podatkowy w przypadku dostawy towarów objętych systemem odwrotnego obciążenia powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów. Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru otrzymano całość lub część zapłaty, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
6. Podstawa opodatkowania
Podstawą opodatkowania jest wszystko co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych przez podatnika. Podstawa opodatkowania obejmuje:
- podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
- koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dostawcę od nabywcy.
7. Prawo do odliczenia podatku naliczonego
W przypadku mechanizmu odwrotnego obciążenia kwota podatku należnego stanowi równocześnie kwotę podatku naliczonego i prawo do odliczenia tego podatku przysługuje nabywcy na zasadach ogólnych (tj. w takim zakresie, w jakim towary są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych), w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy, pod warunkiem że podatnik (nabywca) uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu tych transakcji w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek.
8. Deklaracje
- Dostawca wypełniając deklarację VAT-7(16), VAT-7K(10), VAT-7D(7) wykazuje łączną kwotę podstawy opodatkowania dostawy towarów objętych systemem odwrotnego obciążenia w części C w poz. 31.
- Nabywca obowiązany jest do wykazania tych transakcji w deklaracji VAT-7(16), VAT-7K(10), VAT-7D(7) w części C w poz. 34 i 35 i jednocześnie – jeżeli towar będzie wykorzystywany przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych – ma prawo do odliczenia w części D.2. odpowiednio w poz. 42 i 43 (jeżeli zakup będzie zaliczony u podatnika do środków trwałych) lub w poz. 44 i 45 (w przypadku nabycia towarów pozostałych).
9. Informacja podsumowująca w obrocie krajowym (VAT-27)
9.1. Złożenie informacji VAT-27
Sprzedawca dokonujący dostawy towarów, do których zastosowano mechanizm odwrotnego obciążenia jest zobowiązany składać zbiorcze informacje podsumowujące w obrocie krajowym (VAT-27). Informację VAT-27 składa się za okresy rozliczeniowe, w których powstał obowiązek podatkowy, w terminach przewidzianych dla złożenia przez podatnika deklaracji dla podatku od towarów i usług.
9.2. Korekta informacji VAT-27
W przypadku zmiany wartości dostaw towarów objętych obowiązkiem informacyjnym (VAT-27), korekty tych wartości dokonuje się za okres, w którym sprzedawca dokonuje korekty podstawy opodatkowania w deklaracji VAT.
Korektę należy złożyć niezwłocznie, jeżeli w złożonej uprzednio informacji wystąpił błąd w jakiejkolwiek pozycji lub wystąpiła konieczność zmiany (korekty) wartości dostaw z innego powodu niż błąd.
Korektę składa się podobnie jak korektę deklaracji VAT, na tym samym formularzu (VAT-27) zaznaczając w poz. 8 kwadrat „2. Korekta informacji”. Korekta informacji powinna zawierać wszystkie prawidłowe dane wykazane w złożonej wcześniej informacji podsumowującej oraz poprawione dane (które wymagały korekty). Jeżeli korekta dotyczyła kolumny „b”, „c” lub „d” formularza, w kolumnie „a” należy zaznaczyć kwadrat „Tak”. W przypadku skorygowania w kolumnie „d” wartości do zera (0), w kolumnach „b” i „c” należy powtórzyć dane nabywcy, a w kolumnie „d” wpisać „0,00” i w kolumnie „a” zaznaczyć kwadrat „Tak”.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710).
źródło: www.sip.mf.gov.pl