Skopiuj link
W zakresie podatku dochodowego
Na gruncie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą PIT”, obowiązuje generalna zasada wyrażona w art. 22 ust. 1 ustawy PIT, w myśl której, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów niestanowiących kosztów podatkowych, wymienionych w art. 23 ustawy PIT. Warunku tego nie spełniają wydatki związane z używaniem samochodu osobowego do celów prywatnych.
Analogiczna zasada obowiązuje na gruncie ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 209, poz. 1316, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą CIT”. Zasada ta w zakresie podatku PIT oraz podatku CIT obowiązuje również podatników, którzy odliczą 50% VAT naliczonego od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, zgodnie z art. 86a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), jak i tych, którzy odliczą podatek VAT w pełnej wysokości.
Wejście w życie przepisów ustawy z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 312) nie oznacza, że w zakresie podatku PIT oraz podatku CIT podatnicy ci zobligowani są do automatycznego pomniejszenia kosztów używania samochodu osobowego o 50%. A zatem, jeżeli wydatek związany z używaniem samochodu osobowego spełnia warunki określone w art. 22 ust. 1 ustawy PIT (odpowiednio art. 15 ust. 1 ustawy CIT), stanowi on koszt uzyskania przychodu wraz z podatkiem VAT w tej części, w jakiej podatnikowi nie przysługiwało odliczenie zgodnie z odrębnymi przepisami, stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. a ustawy PIT (odpowiednio art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. a ustawy CIT).
Zgodnie z powołanym wyżej art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. a ustawy PIT (odpowiednio art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. a ustawy CIT) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od towarów i usług, z tym że jest kosztem uzyskania przychodów podatek naliczony:
- jeżeli podatnik zwolniony jest od podatku od towarów i usług lub nabył towary i usługi w celu wytworzenia albo odprzedaży towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku od towarów i usług,
- w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług – jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej.
Ponadto, jeżeli samochód osobowy spełnia definicję środka trwałego (art. 22a ustawy PIT, art. 16a ustawy CIT), podatnik ma prawo wprowadzić go do ewidencji środków trwałych i dokonywać odpisów amortyzacyjnych niezależnie od tego, w jakiej części (100% czy 50%) odliczył podatek VAT przy zakupie tego samochodu. Dla ustalenia wartości początkowej nabytego odpłatnie środka trwałego, w tym samochodu osobowego, cenę nabycia pomniejsza się o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług (art. 22g ust. 3 ustawy PIT, art. 16g ust. 3 ustawy CIT).
W zakresie podatku od towarów i usług
Zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, uznaje się za odpłatne świadczenie usług. Przepis ten znajduje zastosowanie w przypadku, gdy podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Należy jednak zauważyć, że w sytuacji wykorzystywania przez podatnika pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności gospodarczej i korzystania przez niego tym samym z prawa do pełnego odliczania podatku naliczonego od wydatków związanych z tym pojazdem w zasadzie wyklucza się możliwość występowania użytku prywatnego. Wykorzystywanie pojazdu samochodowego wyłącznie do celów działalności gospodarczej na potrzeby przepisów o podatku od towarów i usług obowiązujących od dnia 1 kwietnia 2014 r. należy postrzegać w istniejącej nawet możliwości użytku pojazdu do celów prywatnych (a nie badania ich faktycznego użytku, gdyż konieczność takiego badania niweczyłaby upraszczający charakter derogacji). Zatem nawet jednorazowe użycie pojazdu do celów prywatnych oznacza automatycznie zmianę zasad rozliczania podatku i konieczność skorygowania dotychczas dokonywanych odliczeń.
Natomiast w przypadku wykorzystywania przez podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (np. do celów prywatnych podatnika lub jego pracowników) pojazdów samochodowych objętych 50% ograniczeniem wyłączono konieczność rozliczania podatku VAT od użytku prywatnego z uwagi na fakt, że opodatkowanie to zostało skalkulowane w przyjętym ograniczeniu odliczenia.
W konsekwencji podatnik nie ma obowiązku rozliczania podatku VAT z tytułu wykorzystywania takiego pojazdu do celów innych niż działalność gospodarcza. Konieczność opodatkowania użytku prywatnego została wyłączona również w przypadku prywatnego użycia pojazdu, w stosunku do którego podatnik nie mógł dokonać odliczenia podatku naliczonego (transakcja nabycia nie była objęta podatkiem VAT lub korzystała ze zwolnienia od tego podatku), jednakże przysługiwało mu ograniczone (50%) odliczenie podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia części składowych do tego pojazdu (art. 8 ust. 5 pkt 1 i 2 ww. ustawy).
Biorąc pod uwagę powyższe, w opisanej przez panią poseł sytuacji, czyli w przypadku gdy podatnik korzysta z ograniczonego prawa do odliczenia podatku naliczonego pomimo wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności gospodarczej (podatnik nie składa informacji VAT-26 i nie prowadzi ewidencji przebiegu pojazdu), nie wystąpi obowiązek rozliczenia podatku VAT od prywatnego wykorzystywania takiego pojazdu.
źródło: www.sejm.gov.pl