Skopiuj link
Z pytaniem do organu podatkowego zwróciła się Spółka, która prowadzi działalność w zakresie hurtowej sprzedaży wyrobów stalowych do kontrahentów prowadzących działalność gospodarczą w Polsce jak i na obszarze Unii Europejskiej. W 2017 roku zamierza podjąć współpracę z firmą zarejestrowaną jako podatnik VAT UE w Czechach oraz firmą zarejestrowaną jako podatnik VAT UE w Słowacji. Wyżej wymienieni kontrahenci nie zarejestrują się do VAT w Polsce zgodnie z art. 96 ust.1 pkt 4 ustawy o VAT oraz nie posiadają na terytorium Polski siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej z którego dokonają dostawy towarów na rzecz wnioskodawcy.
W umowie z ww. kontrahentami Spółka zobowiązuje się do wyznaczenia na swojej powierzchni magazynowej, powierzchni, na której będą składowane towary przywiezione przez podmiot z Czech lub podmiot ze Słowacji. Właścicielem towaru, magazynowanego w składzie konsygnacyjnym pozostaje podmiot z Czech lub podmiot Słowacji, aż do chwili zawarcia umowy kupna i sprzedaży. Spółka uprawiona jest do pobrania towaru ze składu w sposób ciągły i bez ograniczeń. Pobranie towaru przez Spółkę uważa się za zawarcie umowy kupna. Każdorazowo po pobraniu towaru Spółka jest zobowiązana do pisemnego lub mailowego poinformowania o tym fakcie podmiotu z Czech lub podmiotu ze Słowacji w zależności od tego do którego podmiotu należał towar pobrany przez Spółkę. Na podstawie otrzymanej informacji podmiot z Czech lub podmiot ze Słowacji wystawia dla na Spółkę fakturę. Zakupione w ten sposób towary, będą następnie sprzedawane przez Spółkę kolejnym odbiorcom, nie będą przeznaczone do działalności produkcyjnej lub usługowej, a jedynie do prowadzonej przez Spółkę działalności handlowej.
Spółka zadała pytanie, czy prawidłowym jest rozliczenie transakcji zakupu towarów od kontrahentów z Czech i Słowacji, a przechowywanych przez Spółkę na swojej powierzchni magazynowej, zgodnie z art. 12a ust. 1 ustawy o VAT.
Zdaniem Spółki, transakcje zakupu towarów przechowywanych przez Spółkę na jej powierzchniach magazynowych, należy rozliczyć zgodnie z art. 12a ust. 1 ustawy o VAT, ponieważ Spółka będzie prowadzić magazyn konsygnacyjny, a podmioty z Czech i Słowacji nie dokonają rejestracji do VAT na terytorium Polski.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał stanowisko Spółki za nieprawidłowe. Organ podatkowy przywołał treść art. 12a ust. 1 ustawy o VAT, w myśl którego przemieszczenie towarów, o którym mowa w art. 11 ust. 1, przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz, nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, do magazynu konsygnacyjnego w celu ich dostawy prowadzącemu magazyn konsygnacyjny, oraz dostawę tych towarów, uważa się za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 9 ust. 1, u prowadzącego magazyn konsygnacyjny, pod warunkiem że:
- podatnik podatku od wartości dodanej nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub zwolniony;
- przechowywane w magazynie konsygnacyjnym towary są przeznaczone do działalności produkcyjnej lub usługowej, z wyłączeniem działalności handlowej, przez prowadzącego magazyn konsygnacyjny;
- prowadzący magazyn konsygnacyjny, przed pierwszym wprowadzeniem przez podatnika podatku od wartości dodanej towarów do tego magazynu, złożył w formie pisemnej naczelnikowi urzędu skarbowego zawiadomienie o zamiarze prowadzenia magazynu konsygnacyjnego zawierające:
- dane podatnika podatku od wartości dodanej dokonującego przemieszczenia towarów do magazynu konsygnacyjnego oraz prowadzącego magazyn konsygnacyjny, dotyczące ich nazw lub imion i nazwisk, numerów identyfikacyjnych stosowanych na potrzeby odpowiednio podatku od wartości dodanej i podatku, adresu siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej oraz adresu, pod którym znajduje się magazyn konsygnacyjny,
- oświadczenie podatnika podatku od wartości dodanej, że zamierza dokonywać przemieszczenia towarów, o którym mowa w art. 11 ust. 1, do magazynu konsygnacyjnego; w oświadczeniu wskazuje się prowadzącego magazyn konsygnacyjny;
- prowadzący magazyn konsygnacyjny prowadzi ewidencję towarów wprowadzanych do tego magazynu, zawierającą datę ich wprowadzenia, datę pobrania towarów z magazynu, dane pozwalające na identyfikację towarów, a w przypadku, o którym mowa w art. 20b ust. 3 – także dane dotyczące powrotnego przemieszczenia towarów; przepis art. 109 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
Przez magazyn konsygnacyjny rozumie wyodrębnione u podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT UE, o którym mowa w art. 97 ust. 4, miejsce przechowywania na terytorium kraju towarów należących do podatnika podatku od wartości dodanej przemieszczonych przez niego lub na jego rzecz z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju do tego miejsca, z którego podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT UE, przechowujący towary, pobiera je, a przeniesienie prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel następuje w momencie ich pobrania (art. 2 pkt 27c ustawy).
W art. 12a ust. 1 ustawy przewidziano szczególny przypadek gdy WNT o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy jest zrównywane z WNT o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy. Konsekwencją tego jest, że nabywca towarów rozpoznaje WNT pomimo faktu, że nabycie to nie nastąpiło bezpośrednio w ramach przemieszczenia towarów z innego kraju członkowskiego do Polski, a w konsekwencji dostawca nie jest zobowiązany do rozliczenia tej dostawy w Polsce. Warunkiem jest aby dostawa towarów dla podatnika krajowego nastąpiła poprzez magazyn konsygnacyjny o którym mowa w art. 2 pkt 27c ustawy. Niemniej ustawodawca przewidział kilka ograniczeń co do możliwości zastosowanie normy wynikającej z art. 12a ust. 1 ustawy. Jak wynika z pkt 2 art. 12a ust. 1 ustawy możliwość zastosowania rozliczenia transakcji na podstawie tego przepisu może dotyczyć wyłącznie przypadków gdy przechowywane w magazynie konsygnacyjnym towary są przeznaczone do działalności produkcyjnej lub usługowej, z wyłączeniem działalności handlowej, przez prowadzącego magazyn konsygnacyjny.
Jak wynika z wniosku Spółki nabywa towary od podmiotów z Czech i Słowacji. Towary te będą następnie sprzedawane przez Spółkę kolejnym odbiorcom, nie będą przeznaczone do działalności produkcyjnej lub usługowej, a jedynie do prowadzonej działalności handlowej.
Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w opisanej sprawie nie znajdzie zastosowanie norma art. 12a ust. 1 ustawy o VAT, a zatem Spółka nie może rozpoznać WNT.
W związku z powyższym, w sytuacji gdy Spółka, będzie nabywała towary od kontrahentów z Czech i Słowacji, nieposiadających na terytorium kraju stałego miejsca prowadzenia działalności ani siedziby, to będzie ona opodatkowywać przedmiotowe nabycie towarów w kraju.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające towary, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki dokonującym ich dostawy na terytorium kraju jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku dostawy towarów innych niż gaz w systemie gazowym, energia elektryczna w systemie elektroenergetycznym, energia cieplna lub chłodnicza przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4.
W przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego (art. 17 ust. 2 ustawy).
Zgodnie z ww. przepisami podatnikiem, a zatem podmiotem zobowiązanym do opodatkowania transakcji jest m.in. nabywca towarów w sytuacji gdy towary są nabyte od podmiotów nie nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju. W opisanej sytuacji właśnie z takim nabyciem towarów mamy do czynienia. Podatnicy ze Słowacji i Czech – którzy nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju – będą przemieszczać towary własne na terytorium kraju z innych państw członkowskich, które dopiero na terytorium kraju będą przedmiotem dostawy. Dlatego też Spółka winna przedmiotowe nabycie towarów rozliczyć na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy.
oprac.: Wojciech Zajączkowski