Ulga prorodzinna przysługuje – w związku z wykonywaniem władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi – podatnikom rozliczającym się z podatku dochodowego na zasadach ogólnych, o których mowa w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dodatkowego zwrotu z tytułu ulgi na dzieci może skorzystać podatnik jedynie w zakresie zapłaconych przez niego lub potrąconych przez płatnika składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, których podstawą wymiaru są przychody podlegające opodatkowaniu, bądź przychody zwolnione na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152-154 ustawy o PIT.

Przykładowo, jeśli podatnik w 2025 r. podlegał ubezpieczeniu zdrowotnemu w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i z tytułu tej działalności opłacał podatek dochodowy w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, to w myśl art. 11 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, przychody z działalności gospodarczej mógł pomniejszać o 50% składek na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconych w roku podatkowym. Skoro części składek podatnik nie uwzględnił w rozliczeniu zryczałtowanego podatku dochodowego, to na podstawie art. 27f ust. 9 pkt 2 ustawy PIT może ich wartość ująć w kwocie składek określających limit zwrotu niewykorzystanej części ulgi prorodzinnej.

Obowiązujące przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidują możliwości skorzystania z dodatkowego zwrotu w ramach ulgi prorodzinnej w przypadku osiągania wyłącznie przychodów zwolnionych z opodatkowania innych niż wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152-154 ustawy o PIT. Nie ma więc możliwości ujęcia jako dodatkowy zwrot składek potrąconych na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne od wypłaconego przez MOPS świadczenia pielęgnacyjnego, gdyż składki z tego tytułu nie mieszczą się w dyspozycji przepisu art. 27f ust. 9 ustawy o PIT. Stanowisko to prezentuje Dyrektor KiS w interpretacji z 8 października 2025 r., sygn. 0115-KDWT.4011.106.2025.2.AK.

Z przepisu art. 27f ust. 9 ustawy o PIT wynika, że podatnik może uwzględnić dla celów uzyskania dodatkowego zwrotu w ramach ulgi prorodzinnej tylko te składki na ubezpieczenie społeczne, które zostały zapłacone na podstawie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. A więc, jeśli podatnik ubezpieczenie społeczne opłacał na podstawie innej ustawy np. o ubezpieczeniu społecznym rolników, to do dodatkowego zwrotu z tytułu ulgi prorodzinnej nie może uwzględnić opłacanych składek na ubezpieczenie społeczne rolników.

Dodatkowy zwrot w ramach ulgi prorodzinnej przysługuje natomiast w związku z opłacaniem składek na ubezpieczenie zdrowotne. Są to składki, o których mowa w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi które są rolnikami lub ich domownikami w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Końcówka roku to czas na weryfikację czy będzie przysługiwała ulga i czy możliwy jest dodatkowy zwrot. Jeśli tak, to w zeznaniu podatkowym PIT-36 albo PIT-37 podatnik powinien wypełnić część zatytułowaną „Dodatkowy zwrot z tytułu ulgi na dzieci”.