Skopiuj link
Z pytaniem do organu podatkowego zwrócił się Podatnik, który na podstawie wystawionych faktur odprowadził podatek VAT do Urzędu Skarbowego. Faktury VAT dokumentowały zawarcie transakcji, które faktycznie nie miały miejsca. Faktury VAT nie zostały wprowadzone do obrotu, gdyż kontrahenci nie odebrali wystawionych faktur oraz towarów wyszczególnionych na tych fakturach VAT. Za w/w faktury nie zostały uiszczone zapłaty, ani nie zostały wpłacone zaliczki.
Podatnik zadał pytanie, czy:
- w przypadku sporządzenia faktur dokumentujących czynności, które nie doszły do skutku ma prawo anulować takie faktury pod warunkiem, że nie zostały wprowadzone do obrotu prawnego,
- ma prawo do uzyskania od Urzędu Skarbowego zwrotu nienależnie uiszczonego podatku VAT.
Zdaniem Podatnika w przypadku sporządzenia faktur dokumentujących czynności, które nie doszły do skutku, ma on prawo anulować takie faktury pod warunkiem, że nie zostały wprowadzone do obrotu prawnego. Ponadto w ocenie Podatnika ma on prawo do uzyskania od Urzędu Skarbowego zwrotu nienależnie uiszczonego podatku VAT, gdyż nie ciążył na nim obowiązek podatkowy, który uprawniałby Urząd Skarbowy do zachowania pobranego podatku VAT.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał stanowisko Podatnika za prawidłowe. Organ podatkowy wskazał, że ani przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, ani przepisy rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, nie regulują kwestii dotyczącej anulowania wystawionych faktur. W praktyce jednak – w drodze wyjątku – jest dopuszczalne anulowanie faktury, sprowadzające się do przekreślenia oryginału i kopii faktury oraz dokonaniu na nich adnotacji uniemożliwiających ich powtórne wykorzystanie. Należy jednak w tym miejscu podkreślić, że anulowanie faktur powinno dotyczyć wyłącznie tych dokumentów rozliczeniowych, które nie zostały wprowadzone przez podatnika do obrotu prawnego.
Anulowanie faktury VAT powinno być traktowane w sposób wyjątkowy i wykorzystywane tylko w przypadku zaistnienia takiej konieczności. Ponadto, podatnik powinien dołożyć należytej staranności przy dokumentowaniu zaistniałych zdarzeń gospodarczych. W przypadku anulowania faktury sprzedawca (wystawca faktury) winien posiadać w swojej dokumentacji zarówno kopię, jak i oryginał dokumentu sprzedaży z dokonaną na nich adnotacją unieważniającą fakturę, która uniemożliwi ich powtórne wydanie i wykorzystanie. Zatem, anulowanie faktury dotyczy tylko tych przypadków, gdy faktura dokumentuje czynność rzeczywiście niedokonaną.
W analizowanej sprawie istotne jest, że opisane transakcje nie doszły do skutku (kontrahenci nie odebrali towarów), a jednocześnie faktury nie zostały wprowadzone do obrotu (kontrahenci nie odebrali oryginałów faktur).
Zatem dopuszczalne jest w tym konkretnym przypadku anulowanie dokumentów (oryginałów i kopii faktur). Dokumenty ww. operacji księgowych powinny być opatrzone odpowiednią adnotacją i powinny być zachowane w dokumentach Podatnika.
W odniesieniu do prawa do uzyskania zwrotu nienależnie uiszczonego podatku VAT z faktur dokumentujących transakcje sprzedaży, które faktycznie nie miały miejsca należy wskazać, że zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 133.
Podatek od towarów i usług należy do grupy podatków powstających z mocy prawa, który pobierany jest w trybie tzw. samoobliczenia. Dlatego też szczególnie istotną rolę w tym podatku odgrywają deklaracje podatkowe. Przy ich pomocy podatnik określa i zgłasza organowi podatkowemu (deklaruje) wysokość zobowiązania podatkowego.
Ustawa Ordynacja podatkowa zawiera ogólne zasady korygowania deklaracji, także dotyczące deklaracji składanych dla potrzeb rozliczenia podatku od towarów i usług, niezależnie od regulacji zawartych w samej ustawie o VAT.
Zgodnie z art. 81 § 1 jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację. Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty (art. 81 § 2 Ordynacji Podatkowej).
Korekta deklaracji ma na celu poprawienie błędu, który został popełniony przy poprzednim jej sporządzeniu. Może ona dotyczyć każdej pozycji deklaracji, np.: określenia wysokości zobowiązania podatkowego, wysokości kwoty zwrotu podatku oraz innych danych zawartych w treści deklaracji (np.: adresu, nr NIP) – o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej. Skorygowanie deklaracji polega na ponownym – poprawnym już – wypełnieniu jej formularza, z zaznaczeniem, że w tym przypadku mamy do czynienia z korektą uprzednio złożonej już deklaracji. Skorzystanie przez podatnika z wprowadzonej przez ustawodawcę instytucji korekty deklaracji powoduje, że złożona przez niego deklaracja korygująca zastępuje pierwotną (korygowaną) deklarację i pociąga za sobą skutki prawne, pozbawiające jednocześnie pierwotną deklarację mocy prawnej.
W celu usunięcia błędu Podatnik powinien dokonać korekty deklaracji VAT za okres rozliczeniowy, w którym przedmiotowe faktury zostały rozliczone, poprzez obniżenie odpowiednio kwoty zadeklarowanej podstawy opodatkowania oraz podatku należnego, a także skorygowania rejestru sprzedaży.
Oprac.: Wojciech Zajączkowski
