Mechanizm podzielonej płatności dotyczy wszystkich przedsiębiorców w Polsce, niezależnie od tego, czy jest mikroprzedsiębiorcą, małą, średnią czy dużą. Od 1 listopada 2019 r. MPP jest obowiązkowy dla faktur powyżej 15 tys. zł brutto, które dotyczą tzw. towarów i usług wrażliwych określonych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, zgodnie z art. 108a ust. 1a ustawy o podatku od towarów i usług, Komisja Europejska zgodziła się na skutek wniosku złożonego przez Ministerstwo Finansów na kolejne już wydłużenie stosowania MPP do 28 lutego 2028 r.

Przepisy dotyczące zasad stosowania mechanizmu podzielonej płatności odnoszą się do wszystkich wystawianych przez podatników faktur, a więc również faktur zaliczkowych i korygujących. Możliwe jest również nadal stosowanie kompensat. W sytuacji, gdy cała należność z faktury, w której kwota należności przekracza 15.000 zł, obejmującej towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, jest uregulowana w drodze kompensaty, to nie wystąpi obowiązek stosowania MPP. Jeżeli jednak po wzajemnym potrąceniu pozostanie jeszcze kwota do zapłaty, to różnicę tę należy uregulować w mechanizmie podzielonej płatności. Wskazuje na to m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora KiS z dnia 25 października 2024 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.663.2024.2.ŻR.

Jednak nadal nie jest możliwe dokonanie zapłaty na rachunek VAT w walutach obcych. Przy czym umówienie się na transakcję w walucie innej niż złoty polski nie zwalnia jednak z obowiązku stosowania obligatoryjnego mechanizmu podzielonej płatności. W przypadku transakcji walutowych, dotyczących towarów lub usług objętych obligatoryjnym mechanizmem podzielonej płatności, należy dokonać dwóch płatności:

1. kwoty odpowiadającej kwocie VAT za pomocą komunikatu przelewu na rachunek VAT w złotych polskich, według kwoty VAT wskazanej w złotówkach na fakturze,

2. kwoty netto – ta część powinna być opłacona odrębnym przelewem w obcej walucie lub może być rozliczona w inny sposób.

Dla ustalenia czy wartość brutto faktury przekracza limit wskazany do stosowania obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności (15 000 zł), jeżeli wartość brutto faktury jest wskazana w walucie obcej, należy stosować kursy walut zgodnie z zasadami przyjętymi w art. 31a ust. 1 ustawy VAT.

Nie ma zmian w kwestii odliczania VAT przez nabywcę przy fakturze z oznaczeniem MPP. Prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury uzależnione jest nie tylko od spełnienia warunków wynikających z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, ale również od niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Art. 88 ustawy, nie przewiduje braku prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury, za którą zapłata została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności.

W momencie wejścia w obowiązkowy Krajowy System e-Faktur podatnicy będą mieli wymóg podania numeru KSeF w płatności realizowanej w mechanizmie podzielonej płatności (MPP). W przypadku opłacania paczki przelewów – należy podać zbiorczy identyfikator takiej paczki nadany przez KSeF – aby go uzyskać trzeba będzie go wygenerować poprzez API w odpowiednim systemie powiązanym z KSeF. Obowiązek ten będzie dotyczyć wykonywania przelewów i poleceń zapłaty, w których możliwe jest wprowadzenie tytułu płatności. Nie dotyczyć ma przelewów za zamówienia, faktury proformy, a także w przypadku płatności kartą czy płatności elektronicznych w sytuacji, gdy faktura VAT nie została jeszcze wystawiona i przesłana do KSeF.