Plan działania Komisji Europejskiej określa sposób modernizacji obecnych przepisów unijnych dotyczących VAT. Obejmuje on:
- podstawowe zasady przyszłego jednolitego europejskiego systemu VAT,
- program działań w krótkim terminie służący zwalczaniu oszustw związanych z VAT,
- aktualizację ram prawnych dotyczących stawek VAT i warianty zwiększenia swobody państw członkowskich w ustalaniu ich wysokości,
- plan uproszczenia przepisów VAT dotyczących handlu elektronicznego w kontekście strategii jednolitego rynku cyfrowego, a także dotyczących kompleksowego pakietu VAT ułatwiającego małym i średnim przedsiębiorstwom prowadzenie działalności.
Komisarz do spraw gospodarczych i finansowych oraz podatków i ceł Pierre Moscovici zwrócił uwagę, że podatek VAT jest zasadniczym źródłem dochodów podatkowych dla państw członkowskich UE. „Mamy jednak do czynienia z ogromną luką podatkową: dochody z pobranego podatku VAT są o 170 mld euro niższe niż powinny. Jest to wielkie marnotrawstwo pieniędzy, które mogłyby być zainwestowane w rozwój gospodarczy i zatrudnienie. Przyszedł czas, by pieniądze te odzyskać. Chcielibyśmy również zwiększyć swobodę państw członkowskich w określaniu ich obniżonych stawek podatku VAT. Nasz plan działania porusza wszystkie te kwestie” – podkreślił Moscovici.
„Z szacunków wynika, że przyszły system VAT mógłby ograniczyć straty ponoszone w wyniku transgranicznych oszustw o około 40 mld euro (czyli o 80%) rocznie. Jeszcze w tym roku Komisja zaproponuje środki mające na celu wzmocnienie narzędzi stosowanych obecnie przez państwa członkowskie do wymiany informacji na temat oszustw związanych z VAT, nadużyć o charakterze systemowym oraz sprawdzonych rozwiązań. Komisja będzie nadal ściśle monitorować działania organów podatkowych w zakresie poboru i kontroli podatku VAT” – podano w komunikacie Komisji.
Komisja zamierza unowocześnić ramy regulacyjne dotyczące stawek i pozostawić w przyszłości państwom członkowskim większą swobodę w tym zakresie. Komisja proponuje w tym zakresie dwa warianty:
- pierwszy polega na utrzymaniu minimalnej stawki podstawowej na poziomie 15% i regularnym przeglądzie wykazu towarów i usług, które mogą być objęte obniżonymi stawkami, w oparciu o informacje przekazane przez państwa członkowskie,
- drugi wariant przewiduje zniesienie wykazu towarów i usług, które mogą być objęte obniżonymi stawkami. Wymagałoby to jednak zabezpieczeń pozwalających na zapobieganie oszustwom i nieuczciwej konkurencji podatkowej w obrębie jednolitego rynku, a także mogłoby skutkować wzrostem kosztów przestrzegania przepisów ponoszonych przez przedsiębiorstwa.
W obydwu przypadkach obowiązujące obecnie stawki zerowe i obniżone zostałyby utrzymane.
Szacuje się, że w wyniku oszustw transgranicznych w Unii Europejskiej dochodzi do utraty dochodów z VAT w wysokości około 50 mld euro rocznie. To też duży problem w Polsce. Tzw. karuzela podatkowa, przez którą firmy unikają płacenia VAT, powoduje kłopoty dla uczciwych przedsiębiorców w wielu branżach, a budżet pozbawia milionowych wpływów.
Obecny system VAT dla handlu transgranicznego pochodzi z 1993 r. Początkowo został pomyślany jako przejściowy, dlatego nie jest pozbawiony luk, które wykorzystują oszuści. Plan Komisji Europejskiej przewiduje przedstawienie w przyszłym roku nowych zasad, które mają utworzyć jednolity europejski obszar VAT.
W jego ramach transakcje transgraniczne byłyby nadal opodatkowane według stawek państwa członkowskiego przeznaczenia, jednak sposób pobierania podatków byłby stopniowo zmieniany, tak aby zapewnić skuteczniejszą ochronę przed oszustwami.
„Nadszedł czas, by transakcje transgraniczne były traktowane tak samo jak operacje wewnątrz kraju. Innymi słowy, musimy traktować w ten sam sposób transakcje pomiędzy krajami, jak między Brukselą i Antwerpią” – wyjaśniał Moscovici.
Komisja Europejska zapowiedziała również, że przed końcem roku przedstawi też projekt ws. unowocześnienia i uproszczenia podatku VAT w odniesieniu do transgranicznego handlu elektronicznego. Unijny komisarz ds. gospodarczych i finansowych Pierre Moscovici tłumaczy, że chodzi m.in. o umożliwienie stosowania takich samych, obniżonych stawek do e-książek czy elektronicznych gazet, jak do tradycyjnych publikacji papierowych. W 2017 r. przedstawiony ma zostać pakiet przepisów upraszczających VAT, który będzie miał na celu wspieranie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw i ułatwianie im handlu międzynarodowego.
Plan przewiduje też stworzenie ogólnoeuropejskiego portalu internetowego, który oferowałby firmom prosty system poboru VAT, a państwom członkowskim – solidniejszy system gromadzenia dochodów.
źródło: PAP