Przy transakcjach, w których stronami są przedsiębiorcy, w 2025 roku nadal obowiązuje limit 15 000 zł dla płatności gotówkowych, a transakcje powyżej wskazanej kwoty muszą być dokonywane za pośrednictwem rachunku płatniczego, jeżeli podatnik chce uniknąć konsekwencji w postaci utraty możliwości zaliczenia w podatku dochodowym od osób fizycznych wydatku do kosztów uzyskania przychodów (art. 19 ustawy – Prawo przedsiębiorców).

Zaliczenie do kosztów podatkowych jest możliwe w dacie dokonania prawidłowych płatności z zachowaniem ustawowych warunków. Z przepisu art. 22p ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednoznacznie wynika, że pominięcie mechanizmu podzielonej płatności określonego w art. 108a ust. 1a ustawy VAT uniemożliwia zaliczenie do kosztów wydatków z takich faktur. Z kolei, w przypadku ich wcześniejszego zaliczenia do kosztów (na podstawie art. 22p ust. 2 ustawy PIT), koszty powinny zostać zmniejszone (albo zwiększone przychody) w miesiącu dokonania płatności z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności.

Dokonanie przelewu z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności skutkuje obowiązkiem dokonania korekty. Regulacja zawarta w art. 22p ust. 2 ustawy o PIT wskazuje na określony moment dokonania korekty – należy zmniejszyć koszty uzyskania przychodów w miesiącu, w którym płatność została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności. Art. 22p ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT dotyczy sankcji w postaci utraty możliwości zaliczenia do kosztów wydatków przez podatników, którzy pomimo zawarcia na fakturze wyrazów ,,mechanizm podzielonej płatności”, zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o podatku od towarów i usług, dokonali płatności z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności określonego w art. 108a ust. 1a tej ustawy. Jednak nie jest to nieodwracalne.

Przykładowo, jeśli przedsiębiorca w okresie od sierpnia 2024 r. do lutego 2025 r. dokonywał płatności za faktury dokumentujące dostawę towaru z załącznika nr 15 na kwotę wyższą niż 15 tyś. zł z pominięciem obligatoryjnego mechanizmu podzielonej płatności („MPP”), a w marcu 2025 r. dokonał ponownej zapłaty za wyżej wskazane faktury z zastosowaniem MPP oraz otrzymał od kontrahenta zwrot poprzednio wpłaconych kwot, to zaliczenie płatności za faktury do kosztów uzyskania przychodów jest możliwe, ale dopiero w 2025 roku, w dacie dokonania prawidłowych płatności, a więc w naszym przypadku w marcu 2025 roku.

Podobnie będzie przysługiwało prawo do rozpoznania w kosztach podatkowych wydatków na rzecz kontrahenta, które pierwotnie zostały opłacone przelewem na rachunek bankowy niezamieszczony w wykazie podatników VAT, a następnie zostały skorygowane poprzez dokonanie ponownej płatności na rachunek kontrahenta zamieszczony w wykazie podatników VAT. Zaliczenie do kosztów możliwe będzie w dacie dokonania prawidłowych płatności na właściwy rachunek, gdyż dopiero korekta płatności, która zostanie dokonana przez przedsiębiorcę/podatnika i kontrahenta spowoduje, że brak będzie powodów, dla których poniesiony przez podatnika wydatek nie mógłby stanowić kosztów podatkowych.