Z pytaniem do organu podatkowego zwróciła się Spółka, której udziałowcem jest firma francuska. Udziałowiec spółki jest osobą prawną zarejestrowaną we Francji jako podatnik od wartości dodanej i posiada numer VAT-UE. W Polsce nie posiada siedziby, przedstawicielstwa, oddziału ani stałego miejsca prowadzenia działalności, nie posiada polskiego numeru NIP i nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT w Polsce. Udziałowiec odkupił od spółki jedną z maszyn produkcyjnych z zamiarem uzyskiwania przychodów z jej wynajmu spółce. Maszyna nie była przemieszczana i pozostała w siedzibie spółki, która na podstawie umowy najmu uzyskała prawo na wykorzystywanie jej do produkcji wyrobów. Usługodawca uważa, że będąc właścicielem maszyny produkcyjnej znajdującej się w Polsce, jest zobowiązany, na potrzeby świadczenia usług wynajmu firmie polskiej, uzyskać polski numer NIP, zarejestrować się jako podatnik VAT w Polsce i rozliczać podatek VAT analogicznie, jakby czynność wykonywał podmiot krajowy. Spółka jest odmiennego zdania i uważa, że usługa wynajmu maszyny produkcyjnej jest dla Spółki importem usług.
Spółka zadała pytanie, czy korzystanie z maszyny produkcyjnej, na podstawie umowy najmu, będącej własnością kontrahenta zagranicznego jest importem usług.
Zdaniem Spółki korzystanie z maszyny produkcyjnej na podstawie umowy najmu, zawartej z firma francuską, jest zakupem zagranicznej usługi, od której Spółka jest zobowiązana rozliczyć VAT w związku z importem usługi.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał stanowisko za prawidłowe. Organ podatkowy wskazał, że w przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie. Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ww. ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 i art. 28n.
Wobec powyższego – mając na uwadze, że do usług świadczonych na rzecz Spółki nie określonego szczególnego miejsca świadczenia – miejscem świadczenia usług będzie miejsce, w którym usługobiorca (Spółka) posiada siedzibę tj. Polska.
Zgodnie z art. 2 pkt 9 ww. ustawy o VAT, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania, których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.
Zgodnie zaś z art. 17 ust. 1 pkt 4 podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
b. usługobiorcą jest:
- w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
- w pozostałych przypadkach – podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.
W świetle powyższych przepisów z importem usługi podlegającej rozliczeniu przez usługobiorcę mamy do czynienia wówczas gdy podatnik – określony w art. 15 ustawy, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, również osoba prawna niebędąca takim podatnikiem, zarejestrowana jako podatnik VAT UE, zgodnie z art. 97 ust. 4 ustawy – nabywa od podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski usługę, której miejscem świadczenia jest Polska.
Ponieważ w opisanej sytuacji usługodawca nie posiada siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w kraju poprzez którą świadczy usługę to należy uznać, że instytucja importu usług znajdzie zastosowania, a tym samym usługę winna opodatkować Spółka.
Oprac.: Wojciech Zajączkowski