Skopiuj link
Czy wpłata należności przez polskiego kontrahenta przed otrzymaniem towaru od podatnika z innego kraju UE, ewentualnie otrzymanie (wystawienie) faktury od zagranicznego kontrahenta przed nabyciem wewnątrzwspólnotowym skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego?
Wpłata należności przez polskiego podatnika przed dokonaniem nabycia wewnątrzwspólnotowego na terytorium kraju nie powoduje powstania u krajowego podatnika obowiązku podatkowego w podatku VAT z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego.
Zdaniem organów podatkowych również wystawienie przez kontrahenta z UE faktury dokumentującej wpłatę należności przed dokonaniem przez niego dostawy wewnątrzwspólnotowej, która u polskiego podatnika będzie stanowiła nabycie wewnątrzwspólnotowe nie wywołuje skutków podatkowych.
Potwierdzają to liczne interpretacje indywidualne Ministra Finansów wydawane przez dyrektorów izb skarbowych. „Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 20 ust. 5 ustawy, w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia, z zastrzeżeniem ust. 8 i 9 oraz art. 20b. Przepis ust. 1a stosuje się odpowiednio. Uchylono art. 20 ust. 7 ustawy dający podstawę do rozpoznania obowiązku podatkowego z tytułu WNT na podstawie faktur wystawianych przez podatnika podatku od wartości dodanej potwierdzających otrzymanie przez niego części zapłaty. Zatem obowiązek podatkowy w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów powstaje tak jak dotychczas z chwilą wystawienia faktury dokumentującej tą transakcję, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia. Natomiast z tytułu wpłaty zaliczki na poczet przyszłego wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów nie powstaje u polskiego podatnika obowiązek podatkowy.
Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane regulacje prawne stwierdzić należy, że w sytuacji gdy przed wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów Wnioskodawca zapłaci zaliczki lub na mocy porozumienia zaliczki w imieniu Spółka wpłacają korzystający, to nie
powstanie obowiązek podatkowy z tego tytułu”. – interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 12 sierpnia 2014 r. nr IPPP3/443-457/14-2/IG
Tak też stwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 29 października 2014 r. nr IBPP4/443-343/14/BP: „w sytuacji, w której przed wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów została wystawiona na poczet przyszłej dostawy faktura zaliczkowa lub też uiszczono część należności za towary obowiązek podatkowy nie powstaje ani w momencie wystawienia faktury zaliczkowej przed dostawą, ani w momencie zapłaty tej faktury zaliczkowej przez nabywcę. Tym samym obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury (dokonanej wewnątrzwspólnotowej dostawy towaru) przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia”.
Identycznie wypowiedział się również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 11 lipca 2014 r. nr IPPP3/443-367/14-2/KT. „Analiza opisanej sytuacji w kontekście powołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że jeśli przed wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów uiszczono całość należności za towary, oraz nie jest wystawiana faktura „końcowa” dokumentująca wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, obowiązek podatkowy nie powstaje w momencie wystawienia przez dostawcę faktury będącej podstawą do zapłaty zaliczki, ale powstaje – zgodnie z przepisem art. 20 ust. 5 ustawy – 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym miała miejsce dostawa towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia przez Spółkę”.
Interesująca jest szczególnie ta ostatnia interpretacja, w której organ skarbowy z jednej strony stwierdza, że faktura wystawiona przed transakcją przez zagranicznego podatnika nie wywołuje żadnych skutków podatkowych (obowiązku podatkowego), a z drugiej strony informuje podatnika, że: „należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że w sytuacji gdy nastąpi dostawa, na poczet której Spółka zapłaciła zaliczkę w wysokości 100% należności za towary na podstawie wystawionej – przed dostawą – przez dostawcę unijnego faktury VAT, to w momencie faktycznej dostawy towarów fakturę dokumentującą zaliczkę należy uznać za fakturę, o której mowa w art. 86 ust. 10b pkt 2 lit. a) ustawy, dokumentującą dostawę, która dla Wnioskodawcy stanowi wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów”. Inaczej rzecz ujmując. Ta sama faktura zaliczkowa nie może spowodować obowiązku podatkowego, bowiem nie jest prawidłowym dokumentem, co równocześnie nie przeszkadza organowi podatkowemu stwierdzić, że ten sam dokument jest jak najbardziej prawidłowy dla celów odliczenia podatku naliczonego przy WNT.
Tym niemniej pomimo wielu sprzeczności w poglądach organów podatkowych (i moich osobistych wątpliwości co do właściwości takiego sposobu interpretacji) ich stanowisko w ww. zakresie wydaje się ugruntowane. Ani wystawiona przez zagranicznego podatnika faktura przed otrzymaniem zaliczki, ani faktura zaliczkowa dokumentująca otrzymanie tej zaliczki nie jest dokumentem (fakturą) powodującą powstanie obowiązku podatkowego z tytułu WNT u polskiego podatnika na podstawie art. 20 ust. 5 ustawy o VAT.
Wojciech Zajączkowski
