Dochodzenie roszczeń od kontrahentów unijnych

W pierwszej kolejności, należy ustalić sąd właściwy do rozpoznania sprawy. Jeśli strony nie określą umownie jurysdykcji sądu, ogólną zasadą jest, że powód powinien wytoczyć powództwo przed sąd miejsca zamieszkania lub stałego pobytu pozwanego. Jeśli dochodzone roszczenie wynika z umowy, rozporządzenie dopuszcza również możliwość pozwania kontrahenta przed sąd miejsca, gdzie zobowiązanie zostało lub miało być wykonane.

Kolejną kwestią, którą należy rozstrzygnąć, jest prawo właściwe dla sporu. Ponownie jak powyżej jeśli strony nie ustalą go umownie, co do zasady prawem właściwym jest prawo państwa pobytu strony wykonującej świadczenie charakterystyczne. Przykładowo, w przypadku umowy sprzedaży towarów będzie to prawo miejsca pobytu sprzedawcy, umowy świadczenia usług – miejsca pobytu świadczeniodawcy. W ostateczności jednak, jeśli nie da się w ten sposób ustalić właściwego prawa, umowa będzie podlegała prawu państwa, z którym wykazuje najściślejszy związek.

Ostatnim zagadnieniem w tym zakresie jest rodzaj postępowania, w którym przedsiębiorca będzie dochodził swoich roszczeń. Zawsze właściwe jest zwykłe postępowanie cywilne danego państwa, jednak dochodząc bezspornych roszczeń pieniężnych o oznaczonej kwotowo wysokości, wymagalnych w chwili wniesienia pozwu, warto rozważyć skorzystanie z możliwości dochodzenia roszczeń w trybie europejskiego postępowania nakazowego lub europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń, które zapewniają szybsze i prostsze procedowanie.

Europejskie postępowanie nakazowe stosuje się  przede wszystkim do roszczeń umownych, a jego główną zaletą jest, iż sąd może wydać orzeczenie bez przesłuchania kontrahenta. Dodatkowo, nakaz ten staje się sądowym tytułem egzekucyjnym uznawanym we wszystkich krajach Unii Europejskiej bez konieczności przeprowadzenia dodatkowego postępowania.

Jeśli powodowi przysługuje roszczenie o wartości nieprzekraczającej 2000 euro, może go dochodzić w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń. Podobnie, jak w postępowaniu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty, tak i tutaj, wydane przez sąd orzeczenie jest uznawane i wykonywane w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej bez potrzeby stwierdzenia jego wykonalności.

Podsumowując, należy stwierdzić, iż uregulowania przyjęte w ramach Unii Europejskiej ułatwiły skuteczne dochodzenie roszczeń od zagranicznego kontrahenta, którego miejsce zamieszkania, bądź siedziby mieści się w Unii Europejskiej. Z uwagi na przyjęte uregulowanie wierzytelności od kontrahentów zagranicznych mogą być z dużym powodzeniem egzekwowane.

Monika Rubacha
Katarzyna Zając