Na podstawie ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji (WNI), został wprowadzony mechanizm wsparcia dla przedsiębiorców w postaci zwolnienia z podatku dochodowego z tytułu nowej inwestycji. Szczegółowe zasady korzystania z pomocy publicznej określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2022 r. w sprawie pomocy publicznej udzielanej niektórym przedsiębiorcom na realizację nowych inwestycji (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2861 ze zm.).

Aby przedsiębiorca mógł skorzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT, którego wartość uzależniona jest od wielkości poniesionych przez tego przedsiębiorcę wydatków kwalifikowanych, to wyrażenie „poniesienie” musi oznaczać wydatek faktycznie poniesiony, a nie deklarację o zamiarze jego poniesienia w przyszłości. W konsekwencji, aby przedsiębiorca mógł skorzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego, nie jest wystarczające dla obliczenia wielkości zwolnienia podatkowego (pomocy publicznej) jedynie dokonanie w księgach odpisu, niebędącego wydatkiem lub zarachowanie wydatku w księgach bez jego faktycznego poniesienia.

Wsparcie na realizację nowej inwestycji polega na zwolnieniu z podatku dochodu uzyskanego z działalności gospodarczej określonej w decyzji o wsparciu. Dopóki więc podatnik nie uzyska takiego dochodu nie może skorzystać ze wsparcia na podstawie ustawy o WNI (a w konsekwencji zwolnienia na podstawie ustawy o CIT). Nie można natomiast mówić o uzyskaniu dochodu dopóki podatnik nie osiągnie przychodów, które będą następstwem dokonanej nowej inwestycji, czyli przychodu wypracowanego w oparciu o zespół składników majątkowych nabytych w ramach wydatków związanych z nową inwestycją, której dotyczy decyzja o wsparciu. Poniesienie wydatków kwalifikowanych według metody kasowej nie oznacza, że możliwe jest już skorzystanie z omawianego zwolnienia.

Dochodem uprawniającym do skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34a ustawy o CIT jest dochód uzyskiwany z zaangażowaniem nakładów inwestycyjnych poniesionych w ramach decyzji o wsparciu, w taki sposób, że uczestniczą one w wytworzeniu dochodu podlegającego zwolnieniu. Organy podatkowe potwierdzają w wydawanych interpretacjach ( m.in. z dnia 6 marca 2025 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.64.2025.1.DW), że momentem od którego spółka jest uprawniona do korzystania ze zwolnienia z podatku CIT jest miesiąc (po dniu wydania decyzji o wsparciu), w którym inwestor poniósł pierwsze koszty na realizację nowej inwestycji, stanowiące koszty kwalifikowane zgodnie z definicją kosztów kwalifikowanych określoną w § 8 Rozporządzenia, pod warunkiem, że spółka dysponuje dochodem pochodzącym z nowej inwestycji.

Zgodnie z Objaśnieniami podatkowymi Ministra Finansów z dnia 6 marca 2020 r. dotyczącymi sposobu ustalania dochodu zwolnionego z opodatkowania, wsparcie (pomoc publiczna) w postaci zwolnienia z opodatkowania dochodu dotyczy tylko działalności gospodarczej, w ramach której realizowana jest nowa inwestycja i nie dotyczy innych dochodów (nie wynikających ze zrealizowania nowej inwestycji), osiąganych przez przedsiębiorcę na określonym terenie. Jeżeli nowa inwestycja związana jest ze zwiększeniem zdolności produkcyjnej istniejącego przedsiębiorstwa, przychodem stanowiącym podstawę do obliczenia dochodu zwolnionego z opodatkowania jest przychód z tej części działalności przedsiębiorstwa, która w wyniku realizacji nowej inwestycji odnotowuje zwiększony wolumen produkcji.