Ponadto fundusze venture capital zapewniają przedsiębiorstwom cenną wiedzę fachową i doświadczenie, kontakty biznesowe, wartość marki oraz doradztwo strategiczne zdobyte przez aniołów biznesu. Zapewniając finansowanie i doradztwo na rzecz takich przedsiębiorstw, fundusze venture capital stymulują wzrost gospodarczy, przyczyniają się do tworzenia nowych miejsc pracy i do mobilizacji kapitału, zwiększają inwestycje przedsiębiorstw w badania i rozwój, a także wspierają innowacyjność i konkurencyjność. W polskim prawie podatkowym zachętą do wsparcia małych firm tzw. alternatywnych spółek inwestycyjnych (opisanych w art. 8a ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi) są wprowadzone ulgi podatkowe.

Zgodnie z art. 26hc ustawy PIT, ulga Venture Capital polega na możliwości odliczania od podstawy opodatkowania kwoty stanowiącej 50% wydatków na nabycie (objęcie) udziałów lub akcji alternatywnej:

• spółki inwestycyjnej (funduszu inwestycyjnego wspólnego inwestowania) albo
• spółki, w której taki fundusz posiada co najmniej 5% udziałów (akcji),

pod warunkiem posiadania takich udziałów (akcji) przez okres co najmniej 2 lat.

Odliczenie nie może jednak przekroczyć w roku podatkowym 250 tys. zł. Prawo do odliczenia od podstawy opodatkowania mają podatnicy osiągający dochody opodatkowane:

• na zasadach ogólnych według skali (stawką 12% i 32%)
• podatkiem liniowym (19%).

Jednak, jeżeli przedsiębiorca, który skorzystał z ulgi, sprzeda udziały (akcje) przed upływem 24 miesięcy od dnia nabycia, musi doliczyć kwoty poprzednio odliczone od dochodu za rok podatkowy, w którym te akcje lub udziały zostały sprzedane. Ponadto, podatnik nie może być także podmiotem powiązanym ze spółką lub spółką zależną w okresie 2 lat poprzedzających dzień pierwszego nabycia lub objęcia udziałów.

Natomiast z punktu widzenia podatników CIT, zasada ogólna wskazuje, że przychód ze zbycia udziałów stanowi przychód z zysków kapitałowych na podstawie art. 7b ust 1 pkt 3 ustawy CIT. Takie stanowisko potwierdzają również interpretacje podatkowe (np. interpretacja Dyrektora KIS z 20.03.2020 r., 0111-KDIB1-1.4010.30.2020.1.DK). Jednak trzeba pamiętać o ustawowej preferencji z art. 17 ustawy CIT. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 58a ustawy o CIT wolne od podatku są dochody (przychody) alternatywnych spółek inwestycyjnych uzyskane w roku podatkowym ze zbycia udziałów (akcji), pod warunkiem że alternatywna spółka inwestycyjna, która zbywa udziały (akcje), posiadała przed dniem zbycia bezpośrednio nie mniej niż 5% udziałów (akcji) w kapitale spółki, której udziały (akcje) są zbywane, nieprzerwanie przez okres dwóch lat. O możliwości zastosowania powyższego zwolnienia przesądza łączne spełnienie następujących warunków:

1) alternatywna spółka inwestycyjna dokonuje zbycia udziałów (akcji),

2) alternatywna spółka inwestycyjna, która zbywa udziały (akcje), posiada przed dniem zbycia bezpośrednio nie mniej niż 5% udziałów (akcji) w kapitale spółki, której udziały (akcje) są zbywane, nieprzerwanie przez okres dwóch lat,

3) nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości, nie stanowią, bezpośrednio lub pośrednio, co najmniej 50% wartości aktywów spółki, której udziały są zbywane.

Biorąc pod uwagę powyższe, obecnie są wprowadzone większe zachęty podatkowe dla spółek inwestycyjnych i aniołów biznesu do wsparcia przedsiębiorstw, które w perspektywie kilku lat stają się atrakcyjnymi partnerami biznesowymi, ale również płatnikami podatków i pracodawcami. Największym wyzwaniem jest znalezienie inwestora, który uwierzy w rozwój spółki i będzie chciał swój kapitał zaangażować.
dr Małgorzata Rzeszutek

doradca podatkowy