Z pytaniem do organu podatkowego zwróciła się Spółka, która w celu zwiększenia efektywności wymiany informacji i usprawnienia transferu wiedzy między pracownikami, dokonuje zakupu artykułów spożywczych, w szczególności zakupu: wody pitnej, kawy, herbaty, cukru, cytryn, jabłek, soków, mlek do kawy. Artykuły te, a także ciastka i cukierki są zużywane jako drobny poczęstunek podczas wewnętrznych spotkań, w których uczestniczą pracownicy. Poza tym podczas spotkań, w których uczestniczą pracownicy, podwykonawcy i klienci zużywane są także wybrane artykuły spożywcze – przeważnie kawa i ciastka.
Niniejszy opis stanu faktycznego dotyczy zużycia artykułów spożywczych podczas roboczych spotkań w obrębie siedziby i na terenie poszczególnych oddziałów. Są to służbowe spotkania o charakterze formalnym, w trakcie których omawiane są zagadnienia związane z realizacją projektów informatycznych, które to projekty stanowią dla firmy źródło utrzymania.
Zakupy wymienionych we wniosku artykułów spożywczych dokonywane są wyłącznie na cele związane z działalnością gospodarczą wnioskodawcy oraz związane są wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.
Spółka zadała następujące pytania, czy od zakupu artykułów spożywczych, opisanych w stanie faktycznym, Spółka ma prawo odliczyć podatek VAT naliczony oraz, czy ma obowiązek naliczania podatku VAT należnego z tytułu nieodpłatnych przekazań artykułów spożywczych opisanych w stanie faktycznym.
Zdaniem Spółki ma prawo odliczyć podatek VAT naliczony od ww. zakupów oraz nie ma obowiązku naliczania podatku należnego od wartości zużytych przez pracowników, podwykonawców i klientów artykułów spożywczych opisanych w stanie faktycznym.
Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał stanowisko Spółki za prawidłowe. Wskazał, że w myśl art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i ust. 19 oraz art. 124. Zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostają spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wobec powyższego, przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.
Jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas, po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych. Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy, prawa obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT – spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.
Biorąc pod uwagę opis sprawy stwierdzić należy, iż nabywane artykuły spożywcze (kawa, herbata, ciastka, cukierki, woda, cukier, cytryny, jabłka, soki, mleko do kawy) na potrzeby spotkań służbowych, które są zużywane przez pracowników, a także podwykonawców i klientów będą miały związek (pośredni) z wykonywaniem czynności opodatkowanych, bowiem nabywane towary nie będą służyć dalszej odsprzedaży, ani nie będą wykorzystywane do wytworzenia wyrobów i usług będących przedmiotem obrotu, natomiast poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczyniają się do generowania przez Spółkę obrotu.
Zatem Spółka będzie mogła dokonać obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem artykułów spożywczych na potrzeby spotkań służbowych, które są zużywane jako drobne poczęstunki przez pracowników, a także podwykonawców i klientów, ze względu na fakt, że poniesione wydatki służyć będą w sposób pośredni do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
Odnosząc się do kwestii obowiązku naliczania podatku VAT należnego w związku z nieodpłatnym przekazaniem artykułów spożywczych należy wskazać że, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również – zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy – przekazanie nieodpłatne przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1.przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2.wszelkie inne darowizny
– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.
Analiza powołanego art. 7 ust. 2 ustawy wskazuje wyraźnie, iż ustawodawca rozróżnia czynność przekazania od czynności zużycia towarów. Zatem, opodatkowaniu podlega, zgodnie z pkt 1, przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste ściśle wymienionych osób, a na mocy pkt 2 tego przepisu, wszelkie inne darowizny. Skutkiem tak sformułowanych norm prawnych jest przyjęcie, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w trybie art. 7 ust. 2 ustawy, podlega wszelkie przekazanie towarów, natomiast zużycie – tylko na rzecz podmiotów wymienionych w pkt 1 tego przepisu, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.
Nie podlegają zatem opodatkowaniu nieodpłatne czynności zużycia towarów na cele związane z prowadzoną działalnością, w przypadku gdy beneficjentem jest np. kontrahent przedsiębiorcy (potencjalny kontrahent) – osoba trzecia, niebędąca pracownikiem, udziałowcem ani inną osobą wymienioną w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy, a także zużycie towarów na cele własne prowadzonej działalności gospodarczej.
Opodatkowaniu nie podlega również zużycie towarów przez pracowników przedsiębiorstwa podczas spotkań służbowych na terenie siedziby firmy, bowiem w tym przypadku nie ma miejsca zużycie towarów na cele osobiste pracowników.
Zwrócić przy tym należy uwagę, że przepisy ustawy nie definiują pojęcia „potrzeb osobistych”. Za słownikiem języka polskiego uznać należy, że potrzebami „osobistymi” są takie potrzeby, które „dotyczą danej osoby” i które są jej potrzebami „prywatnymi”, tj. potrzebami niezwiązanymi z prowadzoną przez tą osobę działalnością gospodarczą, statusem pracownika czy pełnioną funkcją.
Odnosząc treść powołanych przepisów do przedstawionego opisu sprawy należy uznać, iż nieodpłatne przekazanie artykułów spożywczych, które są zużywane jako drobne poczęstunki pracowników podczas spotkań służbowych, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, czynność ta nie będzie bowiem przekazaniem lub zużyciem towarów na cele osobiste pracowników. Ponadto, nie podlegają opodatkowaniu nieodpłatne czynności zużycia towarów na cele związane z prowadzoną działalnością, w przypadku gdy beneficjentem jest np. kontrahent przedsiębiorcy (potencjalny kontrahent) – osoba trzecia, niebędąca pracownikiem, udziałowcem ani inną osobą wymienioną w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy.