Tranzyt jest szczególnie istotny w UE, gdzie jeden obszar celny składa się z wielu obszarów podatkowych. Towary mogą być przemieszczane tranzytem z miejsca, w którym wprowadzone zostały na obszar UE, do ich miejsca przeznaczenia. Miejscem importu jest terytorium tego państwa członkowskiego, na którym towary znajdują się w momencie ich wprowadzenia na terytorium Unii Europejskiej. Przy czym, w przypadku objęcia towarów z momentem ich wprowadzenia m.in. procedurą składowania celnego, miejscem importu takich towarów jest terytorium państwa członkowskiego, na którym towary przestaną podlegać tej procedurze. A więc, tylko import towarów na terytorium kraju stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy VAT.

Dług celny powstaje w chwili przyjęcia zgłoszenia celnego. Dla procedury tranzytu dług celny nie powstaje co stanowi tzw. mechanizm zawieszenia poboru opłat celnych. Organy podatkowe wskazują (m.in. Dyrektor KiS w interpretacji z 27 maja 2025 r., sygn. 0112-KDIL1-3.4012.228.2025.1.MR ), że powstanie obowiązku podatkowego z tytułu importu towarów jest powiązane z powstaniem obowiązku zapłaty cła lub faktem zaistnienia określonych procedur celnych. W przypadku, gdy importowany towar nie jest objęty procedurą dopuszczenia do obrotu w rozumieniu przepisów celnych i przywóz towaru nie powoduje powstania długu celnego, ani też nie występują żadne inne należności przywozowe, wówczas nie powstaje obowiązek podatkowy z tytułu przedmiotowego importu towarów.

Podobnie wskazuje Dyrektor KiS w interpretacji z 20 lutego 2023 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.27.2023.2.RM. Skoro towar zostanie przywieziony na terytorium kraju w procedurze tranzytu zewnętrznego i która wprawdzie kończy się na terytorium Polski, ale jednocześnie zostaje otwarta kolejna procedura tranzytu zewnętrznego, a zakończenie jednej i otwarcie drugiej procedury odbywać się będzie pod dozorem celnym, to w konsekwencji towar nie zostanie dopuszczony do obrotu na terytorium kraju i nie powstanie dług celny.

Przykładowo, jeśli przedmiotem transakcji będzie towar niedopuszczony do obrotu na terytorium UE i przemieszczenie tego towaru z kraju spoza UE przez Polskę np. do Ukrainy, realizowane będzie w ramach procedury tranzytu T1, to nie będzie powodowało powstania długu celnego ani spełnienia warunków wskazanych w art. 19a ust. 10a lub 11 ustawy VAT. Wystawianie dokumentów tranzytowych T1 jest związane z wewnątrzwspólnotową procedurą tranzytu zewnętrznego, która pozwala na przemieszczanie towarów nieunijnych w rozumieniu odpowiednich przepisów unijnego prawa celnego, niepodlegających w tym czasie m.in. należnościom celnym, a także towarów unijnych, będących przedmiotem środków wspólnotowych nakładających wymóg ich wywozu do krajów trzecich.

Do sporządzenia dokumentu celnego T1 wymagane jest przedstawienie m.in.: krajowego lub międzynarodowego listu przewozowego (CMR), specyfikacji towaru lub packing list, świadectw, certyfikatów i licencji, które są wymagane przy tranzycie określonych towarów, takich, jak: świadectwo pochodzenia towaru lub świadectwo sanitarne. Najważniejszym dokumentem jest jednak faktura handlowa, bo to na jej podstawie określana jest wartość celna towarów, a w związku z tym również wysokość gwarancji tranzytowej niezbędnej do przeprowadzenia procedury.