Podatnicy na estońskim CIT, którzy posiadają samochody osobowe i wykorzystują je do celów mieszanych, muszą opodatkowywać tzw. dochód z ukrytych zysków (w wysokości 50% kwoty wydatku czy odpisu amortyzacyjnego). Jest to dochód rozpoznawany w trakcie użytkowania pojazdu, ale nie pojawi się on przy sprzedaży samochodu osobowego podmiotowi niepowiązanemu.

W wyniku rozchodu środka trwałego (w tym przypadku sprzedaży samochodu osobowego) należy dokonać jego likwidacji z ewidencji środków trwałych. Niezamortyzowaną wartość środka trwałego zalicza się do pozostałych kosztów operacyjnych i nie rozpoznaje dochodu do opodatkowania. Stanowisko to prezentuje m.in. Dyrektor KiS w interpretacji z 6 maja 2025 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.124.2025.1.AG czy w interpretacji indywidualnej z 19 stycznia 2023 r., 0114-KDIP2-2.4010.130.2022.1.IN.

Natomiast, w przypadku sprzedaży samochodu podmiotowi powiązanemu np. członkowi zarządu po cenie niższej od wartości rynkowej, w spółce powstanie dochód z tytułu ukrytych zysków w wysokości różnicy między wartością rynkową samochodu i kwotą zapłaconą przez członka zarządu. Dochód ten opodatkowany będzie w formie ryczałtu obliczonego według stawki 10% (jeśli spółka jest małym podatnikiem) lub 20%. Do zapłaty tego ryczałtu spółka będzie zobowiązana do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu sprzedaży samochodu (art. 28t ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT).

Inaczej będzie w sytuacji, gdy spółka ujmuje do ewidencji środków trwałych samochód osobowy użytkowany w ramach leasingu finansowego. Jeśli w wyniku zdarzenia losowego (np. wypadek samochodowy) podatnik dokona likwidacji środka trwałego w księgach rachunkowych, to ma również wyksięgować wartość początkową i wysokość dotychczasowego umorzenia, obciążając równocześnie koszty działalności niezamortyzowaną częścią przedmiotu leasingu – wartością netto. Jeśli szkoda powstała w związku z użytkowaniem samochodu również w celach mieszanych, to wszelkie wydatki oraz odpisy związane z jego użytkowaniem podlegają pod normę prawną z art. 28m ust. 4a pkt 2 ustawy o CIT. Rozliczenie skutków szkody całkowitej związanej z samochodem wykorzystywanym w celach mieszanych również podlega opodatkowaniu ryczałem jako związane i wynikające z użytkowania samochodu.

Organy podatkowe wskazują ( m.in. Dyrektor KiS w interpretacji z 13 marca 2024 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.681.2023.1.END), że wartość netto zlikwidowanego w skutek szkody całkowitej środka trwałego, który został zaklasyfikowany przez spółkę zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości jako leasing finansowy oraz wartość odszkodowania wynikająca z noty obciążeniowej wystawionej przez leasingodawcę na spółkę tytułem wygaśnięcia umowy leasingu z powodu szkody całkowitej przedmiotu leasingu podlegają, zgodnie z art. 28m ust. 4a pkt 2 ustawy o CIT, opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek jako wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą (wykorzystanie mieszane).

Dochód z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą, o którym mowa w art. 28m ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT, związany jest bezpośrednio z zasadami sporządzania wyniku finansowego. W związku z powyższym, nawet jeśli podatnik nie dokona zapłaty za usługę, ale zaksięguje daną operację gospodarczą obciążającą wynik finansowy netto (m.in. zapisy księgowe na kontach zespołu 4, 5 i 7), to w takiej sytuacji dojdzie do powstania dochodu z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika.