Od 2026 roku podatnicy będą zobligowani do wysyłania wraz z deklaracją CIT-8 struktury JPK ŚT (środki trwałe). Oznacza to, że rok 2025 jest ostatnim okresem na przegląd i weryfikację prawidłowości stosowanych stawek amortyzacji a może i nawet konieczność reklasyfikacji środka trwałego. Szczególnie ważna jest analiza posiadanych pojazdów z punktu widzenia ich kwalifikacji na osobowe, ciężarowe i specjalne.

Stosownie do art. 2 pkt 36 ustawy Prawo o ruchu drogowym, pojazd specjalny to pojazd samochodowy lub przyczepa przeznaczone do wykonywania specjalnej funkcji, która powoduje konieczność dostosowania nadwozia lub posiadania specjalnego wyposażenia. W pojeździe tym mogą być przewożone osoby i rzeczy związane z wykonywaniem tej funkcji.

Z wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych stanowiącego załącznik nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że w pozycji 7 w ramach rodzaju 743, któremu odpowiada stawka amortyzacyjna 14%, wymieniono samochody specjalne. Możliwe jest również, przykładowo w wyniku przeróbki, dokonanie reklasyfikacji środka trwałego, np. z samochodu ciężarowego na specjalny. Począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym przedmiotowy pojazd formalnie zostanie uznany za samochód specjalny, podatnik powinien stosować stawkę amortyzacyjną w wysokości 14%. Dokonywanych wcześniej odpisów amortyzacyjnych według stawki 20% podatnik nie powinien korygować. Zakończenie amortyzacji nastąpi, gdy suma odpisów amortyzacyjnych (dokonywanych stawką 20%, jak i dokonanych stawką 14%) zrówna się z wartością początkową środka trwałego.

Przeróbka konstrukcyjna przeprowadzona w pojeździe może być ulepszeniem środka trwałego w rozumieniu ustawy o PIT/CIT. Środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 10.000 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą i kosztami ich eksploatacji.

Określając wartość początkową pojazdu specjalnego trzeba zwrócić uwagę na kwotę podatku VAT na fakturze zakupu. Prawo do odliczenia 100% VAT przysługuje od wydatków na pojazdy specjalne. Konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.

Dotyczy to jednak tylko pojazdów wprost wskazanych w ustawie o VAT (art. 86a ust. 9 pkt 3 ustawy o VAT) i w rozporządzeniach wykonawczych (rozporządzenia Ministra Finansów: z dnia 27 marca 2014 r. w sprawie pojazdów samochodowych uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika oraz z dnia 28 maja 2014 r. w sprawie przypadków, w których nie stosuje się warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu ). W świetle ww. przepisów o VAT, przez pojazdy specjalne (po spełnieniu dodatkowych wymogów) należy rozumieć także pojazdy dla następujących przeznaczeń:

• agregat elektryczny/spawalniczy, do prac wiertniczych, koparka, koparko-spycharka, ładowarka, podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych, żuraw samochodowy,
• pomoc drogowa, pojazd pogrzebowy oraz bankowóz typu A i B.