Minął już rok od wprowadzenia przepisów o fundacji rodzinnej w Polsce. Wielu podatników założyło fundacje i dokonują rozliczeń podatkowych z zastosowaniem preferencji ustawowych. Fundacja rodzinna podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, jednak, co do zasady korzysta ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 25 ustawy o CIT. Powyższe zwolnienie nie ma jednak charakteru bezwzględnego.

Na podstawie art. 6 ust. 6 i 7 ustawy o CIT, zwolnienie to nie ma zastosowania do podatku, o którym mowa w art. 24b (tj. podatku od przychodów z budynków) oraz do działalności gospodarczej fundacji rodzinnej wykraczającej poza zakres określony w art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej. Przepisy art. 24b oraz 24r ustawy o CIT wskazują, że w przypadku fundacji rodzinnej możliwe jest odliczenie podatku od przychodów z budynków od podatku obliczanego na podstawie art. 24r ust. 1 ustawy o CIT. W tym przypadku wobec fundacji, w miejsce podstawowych stawek podatku 19% lub 9%, zastosowanie znajduje stawka 25%.

Niemniej jednak podatek jest obliczany od podstawy opodatkowania ustalanej wg „ogólnych zasad” określonych w ustawie o CIT, z uwzględnieniem zastrzeżeń określonych w art. 24r ust. 2-3 ustawy CIT. Fundacja rodzinna składa co roku do urzędu skarbowego CIT-8FR. Natomiast fundacja rodzinna, do której ma zastosowanie art. 24r ustawy składa CIT-8 wraz z załącznikiem CIT/F (czyli fundacja rodzinna, która prowadzi działalność gospodarczą wykraczającą poza zakres określony w art. 5 ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej). Potwierdzeniem powyższego może być również konstrukcja zeznania rocznego CIT-8 (wersja 33). W poz. 145 ww. formularza, w kwocie podatku należnego uwzględnia się również 25% podatek wykazany w załączniku CIT/F. Z kolei poz. 148 zeznania CIT-8 jest następnie uwzględniana w dalszej części zeznania rocznego CIT-8, w tym do rozliczeń z należnym podatkiem, o którym mowa w art. 24b ustawy o CIT.

Z odmienną sytuacją mamy jednak do czynienia w przypadku podatku, o którym mowa w art. 24q ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT. Zgodnie z tym przepisem, podatek dochodowy od przekazanego lub postawionego do dyspozycji przez fundację rodzinną bezpośrednio lub pośrednio świadczenia dla beneficjentów wynosi 15% podstawy opodatkowania. Podatek ten podlega wpłacie na rachunek urzędu skarbowego w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym świadczenie lub mienie zostały przekazane lub postawione do dyspozycji. Podstawę opodatkowania w tym przypadku stanowi przychód odpowiadający wartości świadczenia lub mienia, o których mowa w art. 24q ust. 1 ustawy CIT (art. 24q ust. 2).

Odzwierciedlenie powyższego znajdziemy również w deklaracji CIT-8FR, która służy do zadeklarowania miesięcznych podstaw opodatkowania, podatkiem wg stawki 15%. Powyższe regulacje (w tym konstrukcja deklaracji CIT-8FR) wskazują, że obliczenie 15% podatku, określenie podstawy opodatkowania oraz terminy wpłaty podatku, o którym mowa w 24q ust. 1 pkt 1 ustawy CIT, następuje według odmiennych zasad niż w przypadku zastosowania podstawowych stawek 19% i 9% CIT, określonych w art. 19 ustawy CIT.

Co również istotne, w ustawie o CIT w powyższym zakresie nie przewidziano możliwości pomniejszenia 15% podatku o podatek od przychodów z budynków. Potwierdzają to organy podatkowe (m.in. Dyrektor KiS w interpretacji z 4 kwietnia 2024r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.3.2024.1.MK ). Oznacza to, że fundacja rodzinna nie może od podatku obliczanego na podstawie art. 24q ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT (stawka 15%) odliczać podatku, o którym mowa w art. 24b ustawy CIT.