W ramach przygotowań do wdrożenia KSeF przedsiębiorcy weryfikują wystawiane faktury z punktu widzenia powstania obowiązku podatkowego, szczególnie w tych przypadkach, kiedy obowiązek podatkowy powstaje w dacie ich wystawienia. Tak właśnie jest w przypadku dostaw energii elektrycznej na rzecz innego podatnika podatku VAT, kiedy obowiązek podatkowy powstaje, zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a oraz art. 19a ust. 7 ustawy VAT, tj. z chwilą wystawienia faktury, jednakże faktura taka powinna być wystawiona najpóźniej z chwilą upływu terminu płatności.

W sytuacji, gdy podatnik nie wystawił w tym terminie faktury lub wystawił ją z opóźnieniem – obowiązek podatkowy powstanie z chwilą upływu terminu na jej wystawianie, a w przypadku, gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności. Chodzi tu o termin płatności za dostawę energii wprowadzonej do sieci przez prosumenta. Sprzedaż energii elektrycznej (stanowiącej towar), w tym energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł energii za wynagrodzeniem, co do zasady wpisuje się w definicję działalności gospodarczej i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatna dostawa towarów na zasadach dla niej określonych.

Fakt wzajemnego kompensowania zobowiązania prosumenta wobec przedsiębiorstwa energetycznego i tego przedsiębiorstwa wobec prosumenta (co wynika z art. 4c ust. 3 ustawy o OZE), pozostaje bez wpływu na określenie odpłatnego charakteru dokonywanej przez podatnika dostawy energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji. Depozyt prosumencki, który pokazuje ilości energii elektrycznej i wartości energii elektrycznej, o których mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2 – przywołanej powyżej ustawy, oraz wynikającą z nich wartość środków pieniężnych należną prosumentowi za energię elektryczną wprowadzoną do sieci, może pomniejszyć kwotę zobowiązania prosumenta wobec sprzedawcy energii elektrycznej z tytułu zakupu tej energii od sprzedawcy. Przeznaczenie depozytu prosumenta na rozliczenie zobowiązań prosumenta energii odnawialnej z tytułu zakupu energii elektrycznej od sprzedawcy tej energii, nie powoduje, że nie dochodzi do dostawy energii elektrycznej przez prosumenta na rzecz sprzedawcy energii elektrycznej. Stanowisko zaprezentowane m.in. w interpretacji Dyrektora KIS z 22 grudnia 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.650.2023.2.KO.

Podstawę opodatkowania u prosumenta będzie stanowić wartość ustalona jako iloczyn ilości energii elektrycznej wynikającej z salda ujemnego (tj. ilości energii elektrycznej wprowadzonej w poszczególnych godzinach do sieci przez prosumenta – po zbilansowaniu międzyfazowym) i rynkowej ceny energii elektrycznej. Przy czym kwoty zobowiązania prosumenta wobec przedsiębiorstwa energetycznego i tego przedsiębiorstwa wobec prosumenta, tj. sumy sald dodatnich i ujemnych, nie należy kompensować na potrzeby określenia podstawy opodatkowania VAT.

W związku z powyższym podstawa opodatkowania oraz kwota podatku VAT dla dostawy dokonanej przez prosumenta nie jest określana na podstawie depozytu konsumenckiego. Kwotę podatku VAT nie należy wyliczać metodą w „stu” od wartości depozytu prosumenckiego. Podstawę opodatkowania i kwotę podatku należnego od dostawy energii elektrycznej podatnik powinien wykazać w JPK za okres, w którym wystawił fakturę lub za okres, w którym upływa termin na jej wystawianie (gdy podatnik nie wystawi faktury lub wystawi ją z opóźnieniem), a w przypadku, gdy nie określono takiego terminu – za okres, w którym upływa termin płatności za dostawę energii wprowadzonej przez podatnika jako prosumenta do sieci.