Skopiuj link
Z pytaniem do organu podatkowego zwróciła się Biblioteka, która prowadzi działalność kulturalną zwolnioną od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o VAT oraz działalność opodatkowaną (m.in. sprzedaż wydawnictw własnych, wynajem sal konferencyjnych, usługi noclegowe). Biblioteka jest podatnikiem podatku VAT i składa deklaracje VAT-7. W ramach prowadzonej działalności kulturalnej Biblioteka dokonuje zakupu materiałów wchodzących w skład księgozbioru, m.in. książek, map, nut, filmów DVD, płyt CD, starodruków, grafik, dokumentów elektronicznych, książek mówionych. Materiały te udostępniane są nieodpłatnie i Biblioteka nie odlicza od ich zakupu podatku VAT oraz nie wykazuje kwoty zakupów w deklaracji VAT-7. Biblioteka nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT UE nie wystawia faktur wewnętrznych dokumentujących zakup materiałów do księgozbioru w krajach UE oraz nie wykazuje tych zakupów w deklaracji VAT-7 jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. Biblioteka nie uznaje zakupu materiałów do księgozbioru jako wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, ponieważ ich zakup nie służy działalności gospodarczej podatnika, a jedynie realizacji celów statutowych, to których biblioteka została powołana.
W związku z powyższym Biblioteka zadała następujące pytanie: czy postępuje słusznie nie uznając transakcji zakupu materiałów do księgozbioru od kontrahenta unijnego jako wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, ponieważ zakup ten dokonywany jest na cele kulturalne, nie służy działalności gospodarczej i związany jest ze sprzedażą zwolnioną, a podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w całości lub w części oraz, czy powinna dokonać rejestracji w zakresie transakcji wewnątrzwspólnotowych?
Zdaniem Biblioteki nie uznaje się zakupu materiałów do księgozbioru dokonywanych u kontrahentów unijnych jako WNT, ponieważ zakup ten nie służy działalności gospodarczej podatnika, a wyłącznie celom statutowym, zwolnionym na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 33 i podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał stanowisko Biblioteki za nieprawidłowe. Stwierdził, że stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
W świetle art. 9 ust. 2 ustawy, przepis ust. 1 stosuje się pod warunkiem, że:
1. nabywcą towarów jest:
a. podatnik, o którym mowa w art. 15, lub podatnik podatku od wartości dodanej, a nabywane towary mają służyć działalności gospodarczej podatnika,
b. osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w lit. a – z zastrzeżeniem art. 10;
2. dokonujący dostawy towarów jest podatnikiem, o którym mowa w pkt 1 lit. a.
Z powołanych przepisów wynika, iż potraktowanie danej czynności jako wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów zawsze wymaga spełnienia dwóch podstawowych warunków:
- po pierwsze, podmiot z jednego państwa członkowskiego (nie zawsze musi być podatnikiem VAT) musi nabyć prawo do rozporządzania towarami jak właściciel; tak więc na rzecz tego podmiotu musi być dokonana dostawa towarów,
- po drugie, po nabyciu towary są przemieszczane na terytorium innego państwa członkowskiego niż państwo wysyłki, przy czym nie gra tu roli, kto faktycznie przewozi towar i na czyje zlecenie jest to czynione, gdyż towary w wyniku dokonanej dostawy mogą być wysyłane lub transportowane przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
Transakcja może zostać uznana za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów pod warunkiem, że nabywcą tych towarów jest podatnik, o którym mowa w art. 15, lub podatnik podatku od wartości dodanej, a nabywane towary mają służyć działalności gospodarczej podatnika, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa powyżej, natomiast dokonujący dostawy towarów jest podatnikiem, o którym mowa w art. 15, lub podatnikiem podatku od wartości dodanej. W sytuacji, gdy spełnione zostaną powyższe warunki – transakcję uznaje się za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy.
W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, opodatkowaniu podlega czynność nabycia towarów. Należny z tytułu obrotu podatek rozliczany jest przez nabywcę towaru w państwie, do którego następuje dostawa towarów. Transakcji wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów towarzyszy zawsze lustrzana czynność, wykonywana przez drugą stronę transakcji, tj. dostawa towarów (co do zasady mająca charakter dostawy wewnątrzwspólnotowej). Podkreślić wszakże należy, że niewłaściwe rozpoznanie przez kontrahenta zagranicznego jego dostawy, nie powoduje braku wystąpienia u polskiego nabywcy wewnątrzwspólnotowego nabycia. Podobnie – zadeklarowanie przez kontrahenta zagranicznego wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów nie powoduje, że u polskiego nabywcy automatycznie dochodzi do nabycia wewnątrzwspólnotowego.
W myśl art. 97 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, podlegający obowiązkowi zarejestrowania jako podatnicy VAT czynni, są obowiązani przed dniem dokonania pierwszej wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub pierwszego wewnątrzwspólnotowego nabycia zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego w zgłoszeniu rejestracyjnym, o którym mowa w art. 96, o zamiarze rozpoczęcia wykonywania tych czynności.
Zatem, obowiązek rejestracji został nałożony na tych podatników, którzy zawsze rozpoznają transakcje wewnątrzwspólnotowe. Są to podatnicy VAT niebędący rolnikami ryczałtowymi, niebędący podatnikiem wykonującymi czynności nieopodatkowane lub niebędący zwolnionymi podmiotowo od podatku.
Mając na uwadze powyższy opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że Biblioteka mająca status czynnego podatku od towarów i usług, również w zakresie transakcji wewnątrzwspólnotowych, nabywając materiały do księgozbioru od podatników podatku od wartości dodanej, dokonuje wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy. Wskazać należy również, że Biblioteka zobowiązana jest dokonać rejestracji w zakresie transakcji wewnątrzwspólnotowych, w myśl art. 97 ust. 1 ustawy.
Z uwagi na fakt, iż Biblioteka nie uznaje zakupu materiałów do księgozbioru u kontrahentów unijnych jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów oraz uważała, iż nie miała obowiązku dokonania rejestracji w zakresie transakcji wewnątrzwspólnotowych, to stanowisko Biblioteki należy uznać za nieprawidłowe.
Zobacz szkolenie:
