Skopiuj link
Wskazać należy, iż przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęć „za zaliczeniem pocztowym” i „za pobraniem”. Według słownika języka polskiego PWN – Warszawa 2005, termin „zaliczenie” oznacza „wysłać coś za zaliczeniem pocztowym, kolejowym (skrótowo: za zaliczeniem); wysłać coś pocztą, koleją z zastrzeżeniem, że przesyłka może być odebrana przez adresata po zapłaceniu sumy wskazanej przez nadawcę”. Natomiast, pojęcie „pobranie” oznacza „zainkasowanie przez pocztę na zlecenie nadawcy pewnej kwoty od adresata przesyłki; wysłać coś za pobraniem pocztowym”.
Z ww. definicji wynika jednoznacznie, iż oba terminy traktowane są tożsamo. Zakładając racjonalność ustawodawcy, dostarczana przesyłka za pośrednictwem firmy kurierskiej powinna być traktowana tak samo, jak dostarczana przez Pocztę Polską, ze względu na fakt, iż forma realizacji przesyłki (wydanie przesyłki adresatowi po uiszczeniu wskazanej przez nadawcę kwoty) i forma zapłaty (gotówka lub wpłata na rachunek bankowy) są identyczne. Tak więc, otrzymanie zapłaty, w przypadku dostawy wysyłkowej dokonanej „za zaliczeniem pocztowym” („za pobraniem”) przez Pocztę Polską jest równoznaczne z otrzymaniem zapłaty „za zaliczeniem” przez firmy kurierskie, wobec czego moment powstania obowiązku podatkowego ustawy o podatku od towarów i usług w obu przypadkach jest jednakowy.
Potwierdzeniem tego jest fakt, że ustawodawca w art. 19 ust. 13 pkt 6 ustawy o VAT nie wskazał przez jaki podmiot owo zaliczenie pocztowe ma być dokonane. Potwierdza to również brzmienie art. 43 ust. 1 pkt 17 ustawy o VAT, w którym ustawodawca wyraźnie wskazuje, że dotyczy on „powszechnych usług pocztowych świadczonych przez operatora obowiązanego do świadczenia takich usług”, a więc wyłącznie Poczty Polskiej. Tylko ona obecnie jest operatorem obowiązanym do świadczenia powszechnych usług pocztowych. Skoro więc w jednym przepisie ustawodawca powołuje się jednoznacznie na operatora, którym jest Poczta Polska, a w innym przepisie tego nie czyni, to oznacza, że art. 19 ust. 13 pkt 6 ustawy o VAT, dotyczy zarówno dostawy realizowanej przez Pocztę Polską za zaliczeniem pocztowym, jak i dostawy dokonywanej za pośrednictwem innych firm np. kurierskich, umożliwiających wysyłkę towarów „za zaliczeniem”.
Dla podmiotów dokonujących dostaw wysyłkowych dokonanych za zaliczeniem pocztowym od 2014 r. istotnie zmieni się moment, w którym powstaje obowiązek podatkowy. Nie będzie od 2014 r. żadnego szczególnego przepisu dotyczącego takich transakcji. W konsekwencji obowiązek podatkowy w przypadku tego typu czynności będzie powstawał na podstawie art. 19a ust. 1 lub ust. 8 ustawy o VAT. W świetle art. 19a ust. 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.
Od nowego roku podatnik który dokona takiej czynności będzie zobowiązany odprowadzić podatek za okres w którym dokonał dostawy towaru. Momentem tym nie będzie więc otrzymanie należności od firmy kurierskiej, która pobiera należność od odbiorcy (jak jest do końca 2013 r.), lecz wydanie towaru przez kuriera albo pocztę nabywcy, nawet wówczas, gdy firma kurierska albo poczta należność pobraną od nabywcy towaru prześle na rachunek podatnika w terminie późniejszym.
Oczywiście może nastąpić również wpłata zaliczki przed odbiorem towaru i powstanie obowiązku podatkowego z chwilą jej otrzymania (art. 19a ust. 8 ustawy o VAT), jednakże w takich sytuacjach nie będzie to dostawa za zaliczeniem pocztowym.
Od 1 stycznia 2014 r. stanie się istotne i konieczne dokumentowanie transakcji przez firmy kurierskie. Ważne będzie nie to kiedy sprzedawca otrzymał należność od kuriera, lecz kiedy kurier wydał (dostarczył) towar nabywcy. Konieczne będzie więc prawidłowe i terminowe otrzymywanie przez dostawcę od firm kurierskich potwierdzeń kiedy dostarczono określony towar nabywcy. Ten moment będzie wpływał bowiem na moment powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT w 2014 r.
Powstanie również problem z rozliczaniem transakcji na przełomie roku. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2013, poz. 35) w przypadku czynności wykonanych przed dniem 1 stycznia 2014 r. obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19–21 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed tym dniem. Problem w tym, że wykonanie czynności przy sprzedaży wysyłkowej to moment otrzymania należności od kuriera. Może się więc zdarzyć, że wysłano towar w grudniu 2013 r., dostawa została dokonana (dostarczono towar) w styczniu 2014 r., a otrzymano pieniądze od kuriera w lutym 2014 r. powstanie wątpliwość kiedy zadeklarować taką transakcję. W styczniu czy lutym. W mojej ocenie w lutym (a więc na zasadach obowiązujących w 2013 r.), choć organy podatkowe mogą taki sposób interpretacji podważać, jeśli bowiem czynność nie została wykonana w 2013 r., to wobec niej stosuje się nowe regulacje dotyczące obowiązku podatkowego.
Wojciech Zajączkowski
Zobacz szkolenia: