Zmiany w VAT od 1.01.2014 r. – obowiązek podatkowy

W nowym stanie prawnym decydującym momentem dla powstania obowiązku podatkowego nie jest już data wystawienia faktury, ale dzień dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi. Oznacza to, że sprzedawcy tracą możliwość odroczenia terminu naliczenia podatku do następnego okresu, co było szczególnie często praktykowane w przypadku transakcji dokonywanych na koniec miesiąca. Ponadto, podatnicy są zobligowani do dokładnego określania momentu dokonania dostawy lub wykonania usługi, co może być niekiedy trudne, zwłaszcza w tym drugim przypadku.

Ustawodawca, na zasadzie wyjątku, przewidział także szczególne momenty powstawania obowiązku podatkowego. Jest to związane np. z otrzymaniem całości lub części zapłaty. Obowiązek podatkowy w tak określonym momencie powstaje np. z tytułu wydania towarów przez komitenta komisantowi na podstawie umowy komisu. Z kolei moment wystawienia faktury przesądza o powstaniu obowiązku podatkowego w odniesieniu do np. usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, usług ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia czy usług stałej obsługi prawnej i biurowej.

W przypadku usługi ciągłej (dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń) usługę uważa się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

Podobnie jak w poprzednim stanie prawnym w przypadku otrzymania całości lub części zapłaty np. w postaci zaliczki czy zadatku obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty. Nie dotyczy to jednak zapłaty za niektóre określone w ustawie usługi, w odniesieniu do których obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury (patrz powyżej).
 

Aneta Nowak-Piechota