Skopiuj link
Od 1 lipca br. podatnicy dokonujący sprzedaży towarów z załącznika nr 11 będą zobowiązani ustalać, czy sprzedaży dokonują na rzecz podatnika VAT czynnego, czy też podatnika VAT zwolnionego od podatku. Wyłącznie w tym pierwszym przypadku sprzedaż będzie podlegała procedurze odwrotnego obciążenia. W drugiej sytuacji sprzedawca towarów podlegających procedurze odwrotnego obciążenia będzie zobowiązany wystawić fakturę ze stawką 23% i wykazać oraz zapłacić ten podatek. Transakcja ta będzie podatkowo identyczna ze sprzedażą towarów z załącznika nr 11 na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.
Największym problemem dla sprzedawców towarów objętych odwrotnym obciążeniem po zmianie przepisów będzie prawidłowe ustalenie czy nabywca jest podatnikiem, a jeżeli tak, to czy jest podatnikiem czynnym. Do końca czerwca 2015 r. ustalenie tego faktu jest stosunkowo proste. Można dokonać weryfikacji podmiotu gospodarczego w KRS lub w CEIDG. Jednak te ewidencje i rejestry nie zawierają informacji o tym, który z podmiotów jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. Obecnie można ten fakt ustalić poprzez wystąpienie z wnioskiem do naczelnika urzędu skarbowego, czy podatnik (nabywca) jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub zwolniony. Mówi o tym art. 96 ust. 13 ustawy o VAT. Potwierdzenie tego może zająć jednak podatnikowi od tygodnia do dwóch tygodni. Transakcja natychmiastowa nie daje możliwości takiej weryfikacji. Z wyjaśnień ministerstwa finansów wynika, że weryfikację statusu nabywcy ma ułatwić wprowadzana baza on-line, za pomocą której będzie można potwierdzić status podatników zarejestrowanych jako podatników VAT czynnych. Brak bazy podatników czynnych od 1 lipca 2015 r. może sparaliżować pracę podmiotów dokonujących sprzedaży towarów wymienionych w załączniku nr 11 ustawy o VAT.
Wchodzące przepisy spowodują również konieczność identyfikowania nabywcy przez sprzedawcę nie tylko na dzień transakcji, lecz również na dzień otrzymania zapłaty (zaliczki, zadatku, przedpłaty) jeśli doszło do niej przed dostawą towarów. Taka regulacja spowoduje, w mojej ocenie, niezamierzony chaos i przyczyni się do zwiększenia obciążeń administracyjnych po stronie sprzedawców. W następstwie zmian w zakresie statusu podatkowego nabywcy (z czynnego na zwolnionego lub odwrotnie), jak i zmian limitu wartości transakcji przy sprzedaży m.in. notebooków, laptopów, czy tabletów będzie dochodziło do wielokrotnych korekt transakcji, a w następstwie: korygowania faktur, ewidencji i deklaracji VAT, a także nowowprowadzanych informacji podsumowujących.
Z kolei nabywcy towarów z załącznika nr 11, którzy są podatnikami zwolnionymi na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy o VAT, jak również wykonujący wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 (np. podmioty medyczne) lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy o VAT, nie będą zobowiązani do rozliczania tego podatku na zasadzie odwrotnego obciążenia oraz składać deklaracji VAT-9M.
Biorąc pod uwagę zakres zmian i ich skomplikowany charakter warto, jak sądzę, zapoznać się ze zmianami wcześniej nie czekając na 1 lipca 2015 r.
Wojciech Zajączkowski
