Z pytaniem do organu podatkowego zwrócił się Podatnik, który jako mały podatnik przystąpił w styczniu 2013 r. do rozliczania i składania deklaracji VAT kwartalnych. Deklaracje kwartalne składał do IV kwartału 2015 r. (za I kwartał 2016 złożył już deklarację VAT-7D). W kwietniu 2016 r. Podatnik otrzymał telefon z urzędu skarbowego, w którym poinformowano go, iż w III kwartale 2013 r. przekroczył limit uprawniający do bycia małym podatnikiem, w związku z czym Podatnik jest zobowiązany do składania deklaracji miesięcznych począwszy od października 2013 r.
Poproszono Podatnika o złożenie aktualizacji deklaracji VAT-R, gdzie Podatnik miał wybrać obowiązek składania deklaracji VAT miesięcznie od października 2013 r.
Podatnik zadał pytanie, czy pomimo nie spełnienia warunków zawartych w art. 96 ust. 12 ustawy o VAT, będąc dużym podatnikiem, nie rozliczający się metodą kasową, może mieć zastosowanie art. 99 ust. 4 ustawy o VAT.
Zdaniem Podatnika pomimo braku terminowego złożenia aktualizacji deklaracji VAT-R jest on zobowiązany składać deklaracje VAT-7D od IV kwartału 2013 roku do momentu gdyby złożył wniosek o rozliczenie miesięczne. Takiego wniosku Wnioskodawca nie złożył więc ma prawo rozliczać się jako duży podatnik, nie stosujący metody kasowej, kwartalnie na deklaracji VAT-7D.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał stanowisko Podatnika za prawidłowe. Organ wskazał, że zgodnie z art. 96 ust. 12 ustawy o VAT, jeżeli dane zawarte w zgłoszeniu rejestracyjnym ulegną zmianie, podatnik jest obowiązany zgłosić zmianę do naczelnika urzędu skarbowego w terminie 7 dni, licząc od dnia, w którym nastąpiła zmiana. Obowiązek ten nie dotyczy przypadków, gdy następuje wyłącznie zmiana danych objętych obowiązkiem aktualizacji na podstawie ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz.U. z 2016 r. poz. 476). Zdanie drugie nie ma zastosowania w przypadku, gdy zgłaszana zmiana powoduje zmianę właściwości organu podatkowego.
Stosownie do art. 99 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art. 133.
Mali podatnicy, którzy wybrali metodę kasową, składają w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy kwartalne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale (zgodnie z ar. 99 ust. 2 tej ustawy).
Zgodnie z art. 99 ust. 3 tej ustawy, podatnicy, o których mowa w ust. 1, inni niż podatnicy rozliczający się metodą kasową, mogą również składać deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 2, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego, najpóźniej do 25. dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy złożona kwartalna deklaracja podatkowa. Podatnik rozpoczynający w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu dokonuje zawiadomienia, o którym mowa w zdaniu pierwszym, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym rozpoczął wykonywanie tych czynności.
W myśl art. 99 ust. 4 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w ust. 3, mogą ponownie składać deklaracje podatkowe za okresy miesięczne, nie wcześniej jednak niż po upływie 4 kwartałów, za które składali deklaracje kwartalne, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego.
Podatnicy, którzy utracili prawo do stosowania metody kasowej, składają deklaracje podatkowe za okresy miesięczne począwszy od rozliczenia za miesiąc następujący po kwartale, w którym nastąpiło przekroczenie kwot powodujące utratę prawa do rozliczania się metodą kasową. Przepis ust. 3 zdanie pierwsze stosuje się odpowiednio (art. 99 ust. 5 ustawy o VAT).
Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio do podatników, którzy zrezygnowali z prawa do rozliczania się metodą kasową (art. 99 ust. 6 ustawy o VAT).
Mając na uwadze powołane przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że w przypadku utraty statusu małego podatnika przez podatnika, który wybrał metodę kasową, a więc sytuacji, w której sprzedaż takiego podatnika wraz z należnym podatkiem przekroczy określony limit, podatnik ten winien przejść z rozliczeń kwartalnych na rozliczenia miesięczne podatku VAT poczynając od rozliczenia za miesiąc następujący po kwartale, w którym nastąpiło przekroczenie kwot powodujące utratę wskazanego wyżej przywileju. Mówi o tym art. 99 ust. 5 ustawy o VAT.
Powyższa regulacja nie dotyczy jednak małego podatnika, który nie rozlicza się metodą kasową.
W przypadku małego podatnika nie rozliczającego się metodą kasową a jednocześnie składającego deklaracje podatkowe za okresy kwartalne (VAT-7/K), przekroczenie przez niego limitu skutkującego utratą przez niego statusu małego podatnika, powoduje, że winien on rozliczać podatek za okresy kwartalne składając za te okresy deklaracje podatkowe VAT-7D.
Mając na uwadze przywołane wyżej przepisy prawa oraz okoliczności faktyczne przedstawione we wniosku należy stwierdzić, że w sytuacji gdy Wnioskodawca jako mały podatnik nie rozliczający się metodą kasową, od stycznia 2013 r. składał deklaracje podatkowe za okresy kwartalne, w III kwartale 2013 r. przekroczył limit w skutek czego utracił on status małego podatnika, winien był od IV kwartału 2013 r. dokonywać rozliczeń kwartalnych podatku i składać deklaracje podatkowe VAT-7D.
Trzeba przy tym zauważyć, że w powyższej sytuacji dla ustalenia możliwości dokonywania przez Podatnika rozliczeń podatku w okresach miesięcznych należy kierować się przywołanym wcześniej przepisem art. 99 ust. 4 ustawy o VAT, a mianowicie rozliczeń podatkowych w okresach miesięcznych mógł on dokonywać nie wcześniej niż po upływie 4 kwartałów za które Podatnik składał deklaracje kwartalne, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego. Zatem w tej konkretnej sprawie rozliczanie podatku w okresach miesięcznych było możliwe dopiero od I kwartału 2014 r., oczywiście po uprzednim spełnieniu warunku o pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego o tym fakcie.
W świetle powyższych ustaleń stanowisko Podatnika, uznające, że jest on zobowiązany składać deklaracje VAT-7D (mimo braku terminowego złożenia aktualizacji VAT-R) od IV kwartału 2013r. na podstawie art. 99 ust. 4 ustawy o VAT, jest prawidłowe.
oprac.: Wojciech Zajączkowski