Z pytaniem do organu podatkowego zwróciło się Województwo, które planuje sprzedaż spółce z o.o. sprzętu i aparatury medycznej przeznaczonych do intensywnej terapii noworodka. Przedmiotowy sprzęt został zakupiony przez Województwo za środki z Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013. Zakup sprzętu podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Województwu nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Wojewódzki Szpital używał przedmiotowego sprzętu, od momentu jego zakupu przez Województwo, na mocy zawartej z Województwem umowy użyczenia. Od 2012 r. przedmiotowy sprzęt jest przez Województwo użyczony spółce z o.o., która przejęła działalność w zakresie prowadzenia szpitala od Wojewódzkiego Szpitala. Od momentu nabycia przez Województwo sprzęt mający być przedmiotem sprzedaży wykorzystywany jest do prowadzenia działalności zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT.
Województwo zadało pytanie, czy zapis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT będzie miał zastosowanie do sytuacji gdy Województwo jako dokonujący dostawy, któremu z tytułu nabycia towarów nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, nie był podmiotem wykorzystującym towary, natomiast towary były wykorzystywane przez wyżej wymienione podmioty, którym zostały użyczone, wyłącznie do prowadzenia działalności zwolnionej od podatku określonej w art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT.
Zdaniem Województwa sprzedaż sprzętu i aparatury medycznej spółce z o.o. będzie podlegać zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie ww. przepisu.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał stanowisko Województwa za nieprawidłowe. Organ podkreślił, że organ władzy publicznej lub urząd obsługujący ten organ będą uznane za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonują czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach ich zadań oraz, gdy wykonują czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czynią to na podstawie umów cywilnoprawnych – art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r., zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Z powyższego przepisu wynika, że prawo do zwolnienia od podatku przysługuje wówczas, gdy łącznie są spełnione przesłanki w nim określone, a mianowicie:
- towar mający być przedmiotem dostawy służył wyłącznie wykonywaniu czynności zwolnionych od podatku,
- przy nabyciu towaru nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku należnego.
Spełnienie tylko jednego warunku oznacza, że sprzedaż będzie opodatkowana.
Zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, ma zastosowanie, jeżeli łącznie spełnione są dwa warunki. Jeden z tych warunków to fakt, że z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów dokonującemu ich dostawy nie mogło przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Dodatkowo jednak konieczne jest, aby przedmiotem dostawy były towary wykorzystywane wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku (warunek ten dotyczy całego okresu posiadania towaru, a w zasadzie – całego okresu posiadania prawa do rozporządzania towarem jak właściciel).
Należy zwrócić uwagę, że w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT – w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. – mowa jest o działalności zwolnionej od podatku. Od działalności zwolnionej od podatku trzeba odróżnić działalność niepodlegającą opodatkowaniu, a więc działalność polegającą na wykonywaniu czynności niepodlegających opodatkowaniu. Również dostawy towarów wykorzystywane do wykonywania takiej działalności (mimo że jest to działalność, która nie pozwala podatnikom na odliczanie podatku naliczonego przy dokonywaniu dotyczących jej zakupów) nie korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.
Z przedstawionego we wniosku wynika, że sprzęt zakupiony w 2010 r. przez Województwo za środki z dofinansowania na realizację w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 został nabyty na potrzeby prowadzenia działalności, która nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, w konsekwencji czego stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT Województwu nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Powyższego nie zmienia fakt, że przedmiotowy sprzęt i aparatura medyczna były wykorzystywane na podstawie umowy użyczenia przez inne podmioty (do 2012 r. przez szpital wojewódzki a następnie przez spółkę z o.o.) do prowadzenia działalności zwolnionej z podatku od towarów i usług określonej w art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy.
Tym samym w okolicznościach niniejszej sprawy warunek wykorzystywania towarów wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku wskazany w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy nie został spełniony. W konsekwencji w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług.
W kontekście okoliczności, że sprzęt i aparatura medyczna były faktycznie użytkowane dla realizacji celów, które stanowią działalność publicznoprawną (pozostającą poza VAT), w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej należy uznać, że Województwo sprzedając sprzęt i aparaturę medyczną nie będzie działał w charakterze podatnika, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, zatem ich sprzedaż nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zatem stanowisko Województwa, zgodnie z którym sprzedaż sprzętu i aparatury medycznej spółce będzie podlegać zwolnieniu od podatku od towarów i usług, jest nieprawidłowe.
oprac.: Wojciech Zajączkowski