Skopiuj link
Miejsce świadczenia usług na rzecz podatnika uregulowane zostało w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, jako miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 28d, art. 28e, art. 28f ust. 1, 2 i 3, art. 28g ust. 2 i art. 28h-28n. Wśród wskazanych wyjątków znalazł się art. 28f ust. 1 ustawy o VAT dotyczący świadczenia usług transportu pasażerów. W przypadku świadczenia tych usług miejscem ich świadczenia jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości.
Miejsce świadczenia, czyli miejsce powstania obowiązku podatkowego usług międzynarodowego transportu osób m.in. środkami transportu lotniczego zostało również unormowane w § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (Dz.U. 2017, poz. 1686 t.j). W myśl tego przepisu w przypadku świadczenia, środkami transportu morskiego lub lotniczego, usług międzynarodowego transportu osób miejscem świadczenia tych usług jest terytorium kraju.
Dla potrzeb podatku od towarów i usług definicja transportu międzynarodowego została zawarta w przepisie art. 83 ust. 3 pkt 2 lit. a) – c) ustawy o VAT, określającego, iż przez usługi transportu międzynarodowego, o których mowa w ust. 1 pkt 23, rozumie się przewóz lub inny sposób przemieszczania osób środkami transportu morskiego, lotniczego i kolejowego:
- z miejsca wyjazdu na terytorium kraju do miejsca przyjazdu poza terytorium kraju,
- z miejsca wyjazdu poza terytorium kraju do miejsca przyjazdu na terytorium kraju,
- z miejsca wyjazdu poza terytorium kraju do miejsca przyjazdu poza terytorium kraju, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju (tranzyt).
Transportem międzynarodowym osób środkami transportu morskiego, lotniczego i kolejowego będą usługi, których choćby część trasy przebiega przez terytorium Polski. Transportem międzynarodowym osób nie będą z pewnością takie usługi środkami transportu morskiego, lotniczego i kolejowego, których trasa w żadnej części nie przebiega przez terytorium kraju.
Zdaniem organów podatkowych z powyższych przepisów, w szczególności § 3 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia, wynika, że nabywając bilety lotnicze od zagranicznych przewoźników nie wystąpi import usług, gdyż zobowiązanym do rozliczenia tej transakcji będzie usługodawca – zagraniczny podmiot. Wobec powyższego na usługobiorcy – polskim podatniku nie będzie ciążył obowiązek wykazania tej transakcji w ewidencji VAT.
Powyższe potwierdzają interpretacje organów podatkowych, np. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 8 grudnia 2014 r. nr ILPP4/443-498/14-2/ISN, w której wskazano: „zatem nie ciąży na niej (na Spółce) obowiązek opodatkowania tych usług, ponieważ ustawodawca w żaden sposób nie wiąże tego obowiązku z nabywcą usługi – nie występuje w przedmiotowej sprawie import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy, a w konsekwencji brak jest obowiązku rozliczenia podatku z tego tytułu. W przypadku świadczenia ww. usług, to usługodawca (przewoźnik) jest podatnikiem obowiązanym do rozliczenia podatku VAT.”.
W ten sam sposób wypowiedział się Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 30 października 2013 r. nr IBPP4/443-353/13/PK: „wnioskodawca dokonując zakupu biletów lotniczych staje się nabywcą usługi, wykonanej przez zagranicznego przewoźnika. Zatem na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek jej opodatkowania, bowiem ustawodawca w żaden sposób nie wiąże tego obowiązku z nabywcą usługi – nie występuje w przedmiotowej sprawie import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy (…). W przypadku świadczenia ww. usługi, to usługodawca (przewoźnik) jest podatnikiem obowiązanym do rozliczenia podatku.”.
Podsumowując, podatnicy dokonując nabycia biletów lotniczych dotyczących przewozu osób od zagranicznych przewoźników nie są zobowiązani do wykazania importu usług w ewidencjach VAT i deklaracji dla tego podatku.
Wojciech Zajączkowski