Wycofanie nieruchomości z firmy jest możliwe, ale może rodzić skutki w podatku VAT. Każde nieodpłatne przekazanie towarów podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu lub wytworzeniu tych towarów. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 29 stycznia 2016 r., ITPP3/4512-680/15/MD, wyjaśnił, iż aby doszło do opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów, muszą być spełnione łącznie następujące warunki:

• dokonującym nieodpłatnego przekazania powinien być podatnik podatku od towarów i usług;
• przekazane przez podatnika towary powinny należeć do jego przedsiębiorstwa;
• przedmiotem nieodpłatnego przekazania powinien być towar, w stosunku, do którego podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy jego nabyciu, imporcie lub wytworzeniu.

W momencie więc wycofania z działalności gospodarczej nieruchomości w stosunku do której wcześniej podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy jego nabyciu lub wytworzeniu co do zasady będziemy mieli do czynienia z czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Oznacza to, że gdy zmieniło się przeznaczenie nieruchomości w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym została oddana do użytkowania, należy dokonać korekty podatku naliczonego wynikającego z jej nabycia, wytworzenia (odliczonego przy nabyciu lub wytworzeniu, w zależności jak nieruchomość była wykorzystywana pierwotnie). Jeśli podatnik zamierza w 2023 roku wykorzystywać nieruchomość do sprzedaży zwolnionej – najem nieruchomości do celów mieszkaniowych (usługa zwolniona) a nieruchomość była oddana do użytkowania np. w 2021 r. (i od budowy podatnik odliczył podatek naliczony) to nie minął jeszcze okres 10 letniej korekty. Wtedy podatnik będzie zobowiązany dokonać korekty odliczonego podatku VAT.

Jeśli nieruchomości, które firma miałaby wycofać z działalności stanowią budynki, a wartość każdego z nich przekracza 15.000 zł, to w takim przypadku okres ich korekty wynosi 10 lat. Budynki więc przykładowo zostały oddane do użytkowania w 2021 r., to okres korekty przypada tu na lata 2021 – 2030. Jeżeli ich przekazanie na cele prywatne miałoby zostać dokonane w 2023 r., to VAT przypadający na lata 2023 – 2030, czyli 8/10 całości, podatnik powinien skorygować.

Inna sytuacja wystąpiłaby, gdyby firma nie miała prawa do odliczenia VAT przy nabyciu nieruchomości, nie było modernizacji i nie były do niej dołączane części składowe, to nieodpłatne przekazanie nie będzie opodatkowane VAT. Natomiast, jeśli po wycofaniu nieruchomości z działalności gospodarczej będzie ona stanowiła składnik majątku prywatnego, późniejsze ewentualne przekazanie jej członkom najbliższej rodziny w formie darowizny nie będzie wywoływało żadnych konsekwencji na gruncie podatku od towarów i usług.
dr Małgorzata Rzeszutek

doradca podatkowy